UD type:
UD sub-type:
Unclear, revisit later
Texts
Help
Select a text:
Bibliography Select a chapter:
(no revisions)
Show parallels Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 3662
- Click on a sentence to show its analysis
- Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
athāta aupadravikamadhyāyaṃ vyākhyāsyāmaḥ // (1.1)
Par.?
yathovāca bhagavān dhanvantariḥ // (2.1)
Par.?
adhyāyānāṃ śate viṃśe yaduktamasakṛnmayā / (3.1)
Par.?
vakṣyāmi bahudhā samyaguttare 'rthānimāniti // (3.2)
Par.?
idānīṃ tat pravakṣyāmi tantramuttaramuttamam / (4.1)
Par.?
nikhilenopadiśyante yatra rogāḥ pṛthagvidhāḥ // (4.2)
Par.?
śālākyatantrābhihitā videhādhipakīrtitāḥ / (5.1)
Par.?
ye ca vistarato dṛṣṭāḥ kumārābādhahetavaḥ // (5.2)
Par.?
ṣaṭsu kāyacikitsāsu ye coktāḥ paramarṣibhiḥ / (6.1)
Par.?
upasargādayo rogā ye cāpyāgantavaḥ smṛtāḥ // (6.2)
Par.?
triṣaṣṭī rasasaṃsargāḥ svasthavṛttaṃ tathaiva ca / (7.1)
Par.?
yuktārthā yuktayaścaiva doṣabhedāstathaiva ca // (7.2)
Par.?
yatroktā vividhā arthā rogasādhanahetavaḥ / (8.1)
Par.?
mahatastasya tantrasya durgādhasyāmbudheriva // (8.2)
Par.?
ādāvevottamāṅgasthān rogānabhidadhāmyaham / (9.1)
Par.?
saṃkhyayā lakṣaṇaiścāpi sādhyāsādhyakrameṇa ca // (9.2)
Par.?
vidyād dvyaṅgulabāhulyaṃ svāṅguṣṭhodarasaṃmitam / (10.1)
Par.?
dvyaṅgulaṃ sarvataḥ sārdhaṃ bhiṣaṅnayanabudbudam // (10.2)
Par.?
suvṛttaṃ gostanākāraṃ sarvabhūtaguṇodbhavam / (11.1)
Par.?
palaṃ bhuvo 'gnito raktaṃ vātāt kṛṣṇaṃ sitaṃ jalāt // (11.2)
Par.?
ākāśādaśrumārgāśca jāyante netrabudbude / (12.1)
Par.?
dṛṣṭiṃ cātra tathā vakṣye yathā brūyād viśāradaḥ // (12.2)
Par.?
netrāyāmatribhāgaṃ tu kṛṣṇamaṇḍalam ucyate / (13.1)
Par.?
kṛṣṇāt saptamam icchanti dṛṣṭiṃ dṛṣṭiviśāradāḥ // (13.2)
Par.?
maṇḍalāni ca sandhīṃśca paṭalāni ca locane / (14.1)
Par.?
yathākramaṃ vijānīyāt pañca ṣaṭ ca ṣaḍeva ca // (14.2)
Par.?
pakṣmavartmaśvetakṛṣṇadṛṣṭīnāṃ maṇḍalāni tu / (15.1)
Par.?
anupūrvaṃ tu te madhyāścatvāro 'ntyā yathottaram // (15.2)
Par.?
pakṣmavartmagataḥ sandhir vartmaśuklagato 'paraḥ / (16.1)
Par.?
śuklakṛṣṇagatastvanyaḥ kṛṣṇadṛṣṭigato 'paraḥ / (16.2)
Par.?
tataḥ kanīnakagataḥ ṣaṣṭhaścāpāṅgagaḥ smṛtaḥ // (16.3)
Par.?
dve vartmapaṭale vidyāccatvāryanyāni cākṣiṇi / (17.1)
Par.?
jāyate timiraṃ yeṣu vyādhiḥ paramadāruṇaḥ // (17.2)
Par.?
tejojalāśritaṃ bāhyaṃ teṣvanyat piśitāśritam / (18.1)
Par.?
medastṛtīyaṃ paṭalamāśritaṃ tvasthi cāparam // (18.2) Par.?
pañcamāṃśasamaṃ dṛṣṭesteṣāṃ bāhulyamiṣyate / (19.1)
Par.?
sirāṇāṃ kaṇḍarāṇāṃ ca medasaḥ kālakasya ca // (19.2)
Par.?
guṇāḥ kālāt paraḥ śleṣmā bandhane 'kṣṇoḥ sirāyutaḥ / (20.1)
Par.?
sirānusāribhir doṣair viguṇairūrdhvamāgataiḥ // (20.2)
Par.?
jāyante netrabhāgeṣu rogāḥ paramadāruṇāḥ / (21.1)
Par.?
tatrāvilaṃ sasaṃrambham aśrukaṇḍūpadehavat // (21.2)
Par.?
gurūṣātodarāgādyair juṣṭaṃ cāvyaktalakṣaṇaiḥ / (22.1)
Par.?
saśūlaṃ vartmakośeṣu śūkapūrṇābham eva ca // (22.2)
Par.?
vihanyamānaṃ rūpe vā kriyāsvakṣi yathā purā / (23.1)
Par.?
dṛṣṭvaiva dhīmān budhyeta doṣeṇādhiṣṭhitaṃ tu tat // (23.2)
Par.?
tatra saṃbhavamāsādya yathādoṣaṃ bhiṣagjitam / (24.1)
Par.?
vidadhyānnetrajā rogā balavantaḥ syuranyathā // (24.2)
Par.?
saṃkṣepataḥ kriyāyogo nidānaparivarjanam / (25.1)
Par.?
vātādīnāṃ pratīghātaḥ prokto vistarataḥ punaḥ // (25.2)
Par.?
uṣṇābhitaptasya jalapraveśāddūrekṣaṇāt svapnaviparyayācca / (26.1)
Par.?
prasaktasaṃrodanakopaśokakleśābhighātādatimaithunācca // (26.2)
Par.?
śuktāranālāmlakulatthamāṣaniṣevaṇādvegavinigrahācca / (27.1)
Par.?
svedādatho dhūmaniṣevaṇācca chardervighātādvamanātiyogāt // (27.2)
Par.?
bāṣpagrahāt sūkṣmanirīkṣaṇācca netre vikārān janayanti doṣāḥ / (28.1)
Par.?
vātāddaśa tathā pittāt kaphāccaiva trayodaśa // (28.2)
Par.?
raktāt ṣoḍaśa vijñeyāḥ sarvajāḥ pañcaviṃśatiḥ / (29.1)
Par.?
tathā bāhyau punardvau ca rogāḥ ṣaṭsaptatiḥ smṛtāḥ / (29.2)
Par.?
hatādhimantho nimiṣo dṛṣṭirgambhīrikā ca yā // (29.3)
Par.?
yacca vātahataṃ vartma na te sidhyanti vātajāḥ / (30.1)
Par.?
yāpyo 'tha tanmayaḥ kācaḥ sādhyāḥ syuḥsānyamārutāḥ // (30.2)
Par.?
śuṣkākṣipākādhīmanthasyandamārutaparyayāḥ / (31.1)
Par.?
asādhyo hrasvajāḍyo yo jalasrāvaśca paittikaḥ // (31.2)
Par.?
parimlāyī ca nīlaśca yāpyaḥ kāco 'tha tanmayaḥ / (32.1)
Par.?
abhiṣyando 'dhimantho 'mlādhyuṣitaṃ śuktikā ca yā // (32.2)
Par.?
dṛṣṭiḥ pittavidagdhā ca dhūmadarśī ca sidhyati / (33.1)
Par.?
asādhyaḥ kaphajaḥ srāvo yāpyaḥ kācaśca tanmayaḥ // (33.2)
Par.?
abhiṣyando 'dhimanthaśca balāsagrathitaṃ ca yat / (34.1)
Par.?
dṛṣṭiḥ śleṣmavidagdhā ca pothakyo lagaṇaśca yaḥ // (34.2)
Par.?
krimigranthipariklinnavartmaśuklārmapiṣṭakāḥ / (35.1)
Par.?
śleṣmopanāhaḥ sādhyāstu kathitāḥ śleṣmajeṣu tu // (35.2)
Par.?
raktasrāvo 'jakājātaṃ śoṇitārśovraṇānvitam / (36.1)
Par.?
śukraṃ na sādhyaṃ kācaśca yāpyastajjaḥ prakīrtitaḥ // (36.2)
Par.?
manthasyandau kliṣṭavartma harṣotpātau tathaiva ca / (37.1)
Par.?
sirājātāñjanākhyā ca sirājālaṃ ca yat smṛtam // (37.2)
Par.?
parvaṇyathāvraṇaṃ śukraṃ śoṇitārmārjunaśca yaḥ / (38.1)
Par.?
ete sādhyā vikāreṣu raktajeṣu bhavanti hi // (38.2)
Par.?
pūyāsrāvo nākulāndhyam akṣipākātyayo 'lajī / (39.1)
Par.?
asādhyāḥ sarvajā yāpyaḥ kācaḥ kopaśca pakṣmaṇaḥ // (39.2)
Par.?
vartmāvabandho yo vyādhiḥ sirāsu piḍakā ca yā / (40.1)
Par.?
prastāryarmādhimāṃsārma snāyvarmotsaṅginī ca yā // (40.2)
Par.?
pūyālasaścārbudaṃ ca śyāvakardamavartmanī / (41.1)
Par.?
tathārśovartma śuṣkārśaḥ śarkarāvartma yacca vai // (41.2)
Par.?
saśophaś cāpyaśophaśca pāko bahalavartma ca / (42.1)
Par.?
aklinnavartma kumbhīkā bisavartma ca sidhyati // (42.2)
Par.?
sanimitto 'nimittaśca dvāvasādhyau tu bāhyajau / (43.1)
Par.?
ṣaṭsaptatirvikārāṇāmeṣā saṃgrahakīrtitā // (43.2)
Par.?
nava sandhyāśrayāsteṣu vartmajāstvekaviṃśatiḥ / (44.1)
Par.?
śuklabhāge daśaikaśca catvāraḥ kṛṣṇabhāgajāḥ // (44.2)
Par.?
sarvāśrayāḥ saptadaśa dṛṣṭijā dvādaśaiva tu / (45.1)
Par.?
bāhyajau dvau samākhyātau rogau paramadāruṇau / (45.2)
Par.?
bhūya etān pravakṣyāmi saṃkhyārūpacikitsitaiḥ // (45.3)
Par.?
Duration=0.2267370223999 secs.