UD type:
UD sub-type:
Unclear, revisit later
Texts
Help
Select a text:
Bibliography Select a chapter:
(no revisions)
Show parallels Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 2990
- Click on a sentence to show its analysis
- Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
vaiśaṃpāyana uvāca / (1.1)
Par.?
jarāṃ prāpya yayātistu svapuraṃ prāpya caiva ha / (1.2)
Par.?
putraṃ jyeṣṭhaṃ variṣṭhaṃ ca yadum ityabravīd vacaḥ // (1.3)
Par.?
jarā valī ca māṃ tāta palitāni ca paryaguḥ / (2.1)
Par.?
kāvyasyośanasaḥ śāpān na ca tṛpto 'smi yauvane // (2.2)
Par.?
tvaṃ yado pratipadyasva pāpmānaṃ jarayā saha / (3.1)
Par.?
yauvanena tvadīyena careyaṃ viṣayān aham // (3.2)
Par.?
pūrṇe varṣasahasre tu punaste yauvanaṃ tvaham / (4.1)
Par.?
dattvā svaṃ pratipatsyāmi pāpmānaṃ jarayā saha // (4.2)
Par.?
yadur uvāca / (5.1)
Par.?
*
jarāyāṃ bahavo doṣāḥ pānabhojanakāritāḥ / (5.2)
Par.?
*
tasmān na grahīṣye rājann iti me rocate manaḥ / (5.3)
Par.?
sitaśmaśruśirā dīno jarayā śithilīkṛtaḥ / (5.4)
Par.?
valīsaṃtatagātraśca durdarśo durbalaḥ kṛśaḥ // (5.5)
Par.?
aśaktaḥ kāryakaraṇe paribhūtaḥ sa yauvanaiḥ / (6.1)
Par.?
sahopajīvibhiścaiva tāṃ jarāṃ nābhikāmaye / (6.2)
Par.?
*
bhāryāputrasuhṛjjanaiḥ / (6.3)
Par.?
*
surūpanāśinīṃ ghorām / (6.4)
Par.?
*
santi te bahavaḥ putrā mattaḥ priyatarā nṛpa / (6.5)
Par.?
*
jarāṃ grahītuṃ dharmajña tasmād anyaṃ vṛṇīṣva vai // (6.6)
Par.?
yayātir uvāca / (7.1)
Par.?
yat tvaṃ me hṛdayājjāto vayaḥ svaṃ na prayacchasi / (7.2)
Par.?
tasmād arājyabhāk tāta prajā te vai bhaviṣyati / (7.3)
Par.?
*
pratyākhyātastu rājā sa turvaśuṃ pratyabhāṣata // (7.4)
Par.?
turvaso pratipadyasva pāpmānaṃ jarayā saha / (8.1)
Par.?
yauvanena careyaṃ vai viṣayāṃstava putraka // (8.2)
Par.?
pūrṇe varṣasahasre tu punar dāsyāmi yauvanam / (9.1)
Par.?
svaṃ caiva pratipatsyāmi pāpmānaṃ jarayā saha // (9.2)
Par.?
turvasur uvāca / (10.1)
Par.?
na kāmaye jarāṃ tāta kāmabhogapraṇāśinīm / (10.2)
Par.?
balarūpāntakaraṇīṃ buddhiprāṇavināśinīm // (10.3)
Par.?
yayātir uvāca / (11.1)
Par.?
yat tvaṃ me hṛdayājjāto vayaḥ svaṃ na prayacchasi / (11.2)
Par.?
*
turvaśo tvaṃ priyaṃ kāmaṃ naitat sampatsyate kvacit / (11.3)
Par.?
tasmāt prajā samucchedaṃ turvaso tava yāsyati // (11.4)
Par.?
saṃkīrṇācāradharmeṣu pratilomacareṣu ca / (12.1)
Par.?
piśitāśiṣu cāntyeṣu mūḍha rājā bhaviṣyasi // (12.2)
Par.?
gurudāraprasakteṣu tiryagyonigateṣu ca / (13.1)
Par.?
paśudharmiṣu pāpeṣu mleccheṣu prabhaviṣyasi // (13.2)
Par.?
vaiśaṃpāyana uvāca / (14.1)
Par.?
evaṃ sa turvasuṃ śaptvā yayātiḥ sutam ātmanaḥ / (14.2)
Par.?
śarmiṣṭhāyāḥ sutaṃ druhyum idaṃ vacanam abravīt // (14.3)
Par.?
druhyo tvaṃ pratipadyasva varṇarūpavināśinīm / (15.1)
Par.?
jarāṃ varṣasahasraṃ me yauvanaṃ svaṃ dadasva ca // (15.2)
Par.?
pūrṇe varṣasahasre tu pratidāsyāmi yauvanam / (16.1)
Par.?
svaṃ cādāsyāmi bhūyo 'haṃ pāpmānaṃ jarayā saha // (16.2)
Par.?
druhyur uvāca / (17.1)
Par.?
na gajaṃ na rathaṃ nāśvaṃ jīrṇo bhuṅkte na ca striyam / (17.2)
Par.?
vāgbhaṅgaścāsya bhavati tajjarāṃ nābhikāmaye // (17.3)
Par.?
yayātir uvāca / (18.1)
Par.?
yat tvaṃ me hṛdayājjāto vayaḥ svaṃ na prayacchasi / (18.2)
Par.?
tasmād druhyo priyaḥ kāmo na te sampatsyate kvacit / (18.3)
Par.?
*
yatrāśvarathamukhyānām aśvānāṃ syād gataṃ na ca / (18.4)
Par.?
*
hastināṃ pīṭhakānāṃ ca gardabhānāṃ tathaiva ca / (18.5)
Par.?
*
bastānāṃ ca gavāṃ caiva śibikāyāstathaiva ca // (18.6)
Par.?
uḍupaplavasaṃtāro yatra nityaṃ bhaviṣyati / (19.1)
Par.?
arājā bhojaśabdaṃ tvaṃ tatrāvāpsyasi sānvayaḥ // (19.2)
Par.?
ano tvaṃ pratipadyasva pāpmānaṃ jarayā saha / (20.1)
Par.?
ekaṃ varṣasahasraṃ tu careyaṃ yauvanena te // (20.2)
Par.?
anur uvāca / (21.1)
Par.?
jīrṇaḥ śiśuvad ādatte 'kāle 'nnam aśucir yathā / (21.2)
Par.?
na juhoti ca kāle 'gniṃ tāṃ jarāṃ nābhikāmaye // (21.3)
Par.?
yayātir uvāca / (22.1)
Par.?
yat tvaṃ me hṛdayājjāto vayaḥ svaṃ na prayacchasi / (22.2)
Par.?
jarādoṣastvayokto 'yaṃ tasmāt tvaṃ pratipatsyase // (22.3)
Par.?
prajāśca yauvanaprāptā vinaśiṣyantyano tava / (23.1)
Par.?
agnipraskandanaparastvaṃ cāpyevaṃ bhaviṣyasi / (23.2)
Par.?
*
vaiśaṃpāyanaḥ / (23.7)
Par.?
*
jīrṇaḥ śiśuvad ādatte 'kāle 'nnam aśucir yathā / (23.8)
Par.?
*
na juhoti ca kāle 'gniṃ na budhyati ca kālataḥ / (23.9)
Par.?
*
na ca kṛtyaṃ karotyeṣa tāṃ jarāṃ nābhikāmaye / (23.10)
Par.?
*
yo me tvaṃ hṛdayājjāto vayaḥ svaṃ na prayacchasi / (23.11)
Par.?
*
jarādoṣastvayokto 'yaṃ tasmāt tvaṃ nābhipadyase / (23.12)
Par.?
*
prajāśca yauvanaṃ prāptā vinaśiṣyantyatastava / (23.13)
Par.?
*
agnipraskandanaparastvaṃ cāpyevaṃ bhaviṣyasi / (23.14)
Par.?
*
ano tvaṃ pratipadyasva pāpmānaṃ jarayā saha / (23.15)
Par.?
*
ekaṃ varṣasahasraṃ vai careyaṃ tava rūpadhṛk / (23.16)
Par.?
*
pūrṇe varṣasahasre tu punaste yauvanaṃ tvaham / (23.17)
Par.?
*
dattvā ca pratipatsye vai pāpmānaṃ jarayā saha / (23.18)
Par.?
*
na hastinaṃ naro nāśvaṃ jīrṇo bhuṅkte na pīṭhakam / (23.19)
Par.?
*
vāg durbhagāsya bhavati tāṃ jarāṃ naiva kāmaye / (23.20)
Par.?
*
yo me tvaṃ hṛdayājjāto vayaḥ svaṃ na prayacchasi / (23.21)
Par.?
*
hastyaśvarathayugyānām adhvā na syāt kadācana / (23.22)
Par.?
*
hastināṃ pīṭhakānāṃ vā gardabhānāṃ tathaiva ca / (23.23)
Par.?
*
uṣṭrāṇāṃ ca gavāṃ caiva śibikāyāstathaiva ca / (23.24)
Par.?
*
yad vānyad vāhanaṃ kiṃcid devo hanyāt kvacit kvacit / (23.25)
Par.?
*
arājā tava jātaśca bhaviṣyati ca durmate / (23.26)
Par.?
*
pratyākhyātaścaturbhiśca śaptvā tān yadyadicchayā / (23.27)
Par.?
*
pūroḥ sakāśam agamajjñātvā pūrum alaṅghinam / (23.28)
Par.?
*
evaṃ bruvantaṃ śaptvātha yayātiḥ sutam ātmanaḥ / (23.29)
Par.?
*
śarmiṣṭhāyāḥ sutaṃ cānum idaṃ vacanam abravīt / (23.30)
Par.?
*
anuṃ putram athāhūya rājā vacanam abravīt // (23.31)
Par.?
pūro tvaṃ me priyaḥ putrastvaṃ varīyān bhaviṣyasi / (24.1)
Par.?
jarā valī ca me tāta palitāni ca paryaguḥ / (24.2)
Par.?
kāvyasyośanasaḥ śāpān na ca tṛpto 'smi yauvane // (24.3)
Par.?
pūro tvaṃ pratipadyasva pāpmānaṃ jarayā saha / (25.1)
Par.?
kaṃcit kālaṃ careyaṃ vai viṣayān vayasā tava // (25.2)
Par.?
pūrṇe varṣasahasre tu pratidāsyāmi yauvanam / (26.1)
Par.?
svaṃ caiva pratipatsyāmi pāpmānaṃ jarayā saha // (26.2)
Par.?
vaiśaṃpāyana uvāca / (27.1)
Par.?
evam uktaḥ pratyuvāca pūruḥ pitaram añjasā / (27.2)
Par.?
yathāttha māṃ mahārāja tat kariṣyāmi te vacaḥ / (27.3)
Par.?
*
guror vai vacanaṃ puṇyaṃ svargyam āyuṣkaraṃ nṛṇām / (27.4)
Par.?
*
guruprasādāt trailokyam anvaśāsacchatakratuḥ / (27.5)
Par.?
*
guror anumataṃ prāpya sarvān kāmān avāpnuyāt // (27.6)
Par.?
pratipatsyāmi te rājan pāpmānaṃ jarayā saha / (28.1) Par.?
*
yāvad icchasi vā jīvaṃ tāvat tāṃ dhārayāmyaham / (28.2)
Par.?
gṛhāṇa yauvanaṃ mattaścara kāmān yathepsitān // (28.3)
Par.?
jarayāhaṃ praticchanno vayorūpadharastava / (29.1)
Par.?
yauvanaṃ bhavate dattvā cariṣyāmi yathāttha mām // (29.2)
Par.?
yayātir uvāca / (30.1)
Par.?
pūro prīto 'smi te vatsa prītaścedaṃ dadāmi te / (30.2)
Par.?
sarvakāmasamṛddhā te prajā rājye bhaviṣyati / (30.3)
Par.?
*
dharme cārthe ca kāme ca khyātiṃ loke gamiṣyati / (30.4)
Par.?
*
evam uktvā yayātistu kāvyaṃ smṛtvā mahātapāḥ / (30.5)
Par.?
*
saṃkrāmayāmāsa jarāṃ tadā pūrau mahātmani // (30.6)
Par.?
Duration=0.21405696868896 secs.