UD type:
UD sub-type:
Unclear, revisit later
Texts
Help
Select a text:
Bibliography Select a chapter:
(no revisions)
Show parallels Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 3108
- Click on a sentence to show its analysis
- Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
vaiśaṃpāyana uvāca / (1.1)
Par.?
tatra teṣu śayāneṣu hiḍimbo nāma rākṣasaḥ / (1.2)
Par.?
avidūre vanāt tasmācchālavṛkṣam upāśritaḥ // (1.3)
Par.?
krūro mānuṣamāṃsādo mahāvīryo mahābalaḥ / (2.1)
Par.?
*
prāvṛḍjaladharaśyāmaḥ piṅgākṣo dāruṇākṛtiḥ / (2.2)
Par.?
*
daṃṣṭrākarālavadanaḥ piśitepsuḥ kṣudhārditaḥ / (2.3)
Par.?
*
lambasphig lambajaṭharo raktaśmaśruśiroruhaḥ / (2.4)
Par.?
*
mahāvṛkṣagalaskandhaḥ śaṅkukarṇo vibhīṣaṇaḥ / (2.5)
Par.?
*
yadṛcchayā tān apaśyat pāṇḍuputrān mahārathān / (2.6)
Par.?
virūparūpaḥ piṅgākṣaḥ karālo ghoradarśanaḥ / (2.7)
Par.?
piśitepsuḥ kṣudhārtastān apaśyata yadṛcchayā // (2.8)
Par.?
ūrdhvāṅguliḥ sa kaṇḍūyan dhunvan rūkṣāñ śiroruhān / (3.1)
Par.?
jṛmbhamāṇo mahāvaktraḥ punaḥ punar avekṣya ca // (3.2)
Par.?
duṣṭo mānuṣamāṃsādo mahākāyo mahābalaḥ / (4.1)
Par.?
āghrāya mānuṣaṃ gandhaṃ bhaginīm idam abravīt // (4.2)
Par.?
upapannaścirasyādya bhakṣo mama manaḥpriyaḥ / (5.1)
Par.?
snehasravān prasravati jihvā paryeti me mukham // (5.2)
Par.?
aṣṭau daṃṣṭrāḥ sutīkṣṇāgrāś cirasyāpātaduḥsahāḥ / (6.1)
Par.?
deheṣu majjayiṣyāmi snigdheṣu piśiteṣu ca // (6.2)
Par.?
ākramya mānuṣaṃ kaṇṭham ācchidya dhamanīm api / (7.1)
Par.?
uṣṇaṃ navaṃ prapāsyāmi phenilaṃ rudhiraṃ bahu // (7.2)
Par.?
gaccha jānīhi ke tvete śerate vanam āśritāḥ / (8.1)
Par.?
mānuṣo balavān gandho ghrāṇaṃ tarpayatīva me // (8.2)
Par.?
hatvaitān mānuṣān sarvān ānayasva mamāntikam / (9.1)
Par.?
asmadviṣayasuptebhyo naitebhyo bhayam asti te // (9.2)
Par.?
eṣāṃ māṃsāni saṃskṛtya mānuṣāṇāṃ yatheṣṭataḥ / (10.1)
Par.?
bhakṣayiṣyāva sahitau kuru tūrṇaṃ vaco mama / (10.2)
Par.?
*
bhakṣayitvā ca māṃsāni mānuṣāṇāṃ prakāmataḥ / (10.3)
Par.?
*
nṛtyāva sahitāvāvāṃ dattatālāvanekaśaḥ / (10.4)
Par.?
*
evam uktā hiḍimbā tu hiḍimbena tadā vane / (10.5)
Par.?
*
āplutyāplutya ca tarūn agacchat pāṇḍavān prati // (10.6)
Par.?
bhrātur vacanam ājñāya tvaramāṇeva rākṣasī / (11.1)
Par.?
jagāma tatra yatra sma pāṇḍavā bharatarṣabha // (11.2)
Par.?
dadarśa tatra gatvā sā pāṇḍavān pṛthayā saha / (12.1)
Par.?
śayānān bhīmasenaṃ ca jāgrataṃ tvaparājitam / (12.2)
Par.?
*
upāsyamānān bhīmena rūpayauvanaśālinā / (12.3)
Par.?
*
sukumārāṃśca pārthāṃśca vyāyāmena ca karśitān / (12.4)
Par.?
*
duḥkhena samprayuktāṃśca sahajyeṣṭhān pramāthinaḥ / (12.5)
Par.?
*
raudrī satī rājaputrān darśanīyapradarśanam // (12.6)
Par.?
dṛṣṭvaiva bhīmasenaṃ sā śālaskandham ivodgatam / (13.1)
Par.?
rākṣasī kāmayāmāsa rūpeṇāpratimaṃ bhuvi / (13.2)
Par.?
*
antargatena manasā cintayāmāsa rākṣasī // (13.3)
Par.?
ayaṃ śyāmo mahābāhuḥ siṃhaskandho mahādyutiḥ / (14.1)
Par.?
kambugrīvaḥ puṣkarākṣo bhartā yukto bhaven mama // (14.2)
Par.?
nāhaṃ bhrātṛvaco jātu kuryāṃ krūropasaṃhitam / (15.1)
Par.?
patisneho 'tibalavān na tathā bhrātṛsauhṛdam // (15.2)
Par.?
muhūrtam iva tṛptiśca bhaved bhrātur mamaiva ca / (16.1)
Par.?
hatair etair ahatvā tu modiṣye śāśvatīḥ samāḥ / (16.2)
Par.?
*
hiḍimbī tu mahāraudrā tadā bharatasattama / (16.3)
Par.?
*
utsṛjya rākṣasaṃ rūpaṃ mānuṣaṃ rūpam āsthitā // (16.4)
Par.?
sā kāmarūpiṇī rūpaṃ kṛtvā mānuṣam uttamam / (17.1)
Par.?
upatasthe mahābāhuṃ bhīmasenaṃ śanaiḥ śanaiḥ / (17.2)
Par.?
*
iṅgitākārakuśalā hyupāsarpacchanaiḥ śanaiḥ / (17.3)
Par.?
*
vinamyamāneva latā sarvābharaṇabhūṣitā / (17.4)
Par.?
*
śanaiḥ śanaiḥ sa tāṃ bhīmaḥ samīpam upasarpatīm / (17.5)
Par.?
*
vīkṣamāṇastadāpaśyat tanvīṃ pīnapayodharām / (17.6)
Par.?
*
candrānanāṃ padmanetrāṃ nīlakuñcitamūrdhajām / (17.7)
Par.?
*
kṛṣṇāṃ supāṇḍurair dantair bimboṣṭhīṃ cārudarśanām / (17.8)
Par.?
*
dṛṣṭvā tāṃ rūpasampannāṃ bhīmo vismayam āgataḥ / (17.9)
Par.?
*
upacāraguṇair yuktāṃ lālitair hāsyasaṃsthitaiḥ / (17.10)
Par.?
*
samīpam upasaṃprāpya bhīmasyātha varānanā / (17.11)
Par.?
*
vaco vacanavelāyām idaṃ provāca pāṇḍavam // (17.12)
Par.?
vilajjamāneva latā divyābharaṇabhūṣitā / (18.1)
Par.?
smitapūrvam idaṃ vākyaṃ bhīmasenam athābravīt // (18.2)
Par.?
kutastvam asi samprāptaḥ kaścāsi puruṣarṣabha / (19.1)
Par.?
ka ime śerate ceha puruṣā devarūpiṇaḥ // (19.2)
Par.?
keyaṃ ca bṛhatī śyāmā sukumārī tavānagha / (20.1)
Par.?
śete vanam idaṃ prāpya viśvastā svagṛhe yathā // (20.2)
Par.?
nedaṃ jānāti gahanaṃ vanaṃ rākṣasasevitam / (21.1)
Par.?
vasati hyatra pāpātmā hiḍimbo nāma rākṣasaḥ // (21.2)
Par.?
tenāhaṃ preṣitā bhrātrā duṣṭabhāvena rakṣasā / (22.1)
Par.?
bibhakṣayiṣyatā māṃsaṃ yuṣmākam amaropama // (22.2)
Par.?
sāhaṃ tvām abhisamprekṣya devagarbhasamaprabham / (23.1)
Par.?
nānyaṃ bhartāram icchāmi satyam etad bravīmi te // (23.2)
Par.?
etad vijñāya dharmajña yuktaṃ mayi samācara / (24.1)
Par.?
kāmopahatacittāṅgīṃ bhajamānāṃ bhajasva mām // (24.2)
Par.?
trāsye 'haṃ tvāṃ mahābāho rākṣasāt puruṣādakāt / (25.1)
Par.?
vatsyāvo giridurgeṣu bhartā bhava mamānagha / (25.2)
Par.?
*
icchāmi vīra bhadraṃ te mā mā prāṇān vihāsiṣuḥ / (25.3)
Par.?
*
tvayā hyahaṃ parityaktā na jīveyam ariṃdama // (25.4)
Par.?
antarikṣacarā hyasmi kāmato vicarāmi ca / (26.1)
Par.?
atulām āpnuhi prītiṃ tatra tatra mayā saha / (26.2)
Par.?
*
eṣa jyeṣṭho mama bhrātā nānyaḥ paramako guruḥ / (26.3)
Par.?
*
aniviṣṭaśca taṃ nāhaṃ parividyāṃ kathaṃcana // (26.4)
Par.?
bhīma uvāca / (27.1)
Par.?
mātaraṃ bhrātaraṃ jyeṣṭhaṃ kaniṣṭhān aparān imān / (27.2)
Par.?
parityajeta ko nvadya prabhavann iva rākṣasi // (27.3)
Par.?
ko hi suptān imān bhrātṝn dattvā rākṣasabhojanam / (28.1)
Par.?
mātaraṃ ca naro gacchet kāmārta iva madvidhaḥ / (28.2)
Par.?
*
ekaṃ tvāṃ mokṣayiṣyāmi saha mātrā paraṃtapa / (28.5)
Par.?
*
sodarān utsṛjaitāṃstvam āroha jaghanaṃ mama / (28.6)
Par.?
*
nāhaṃ jīvitum āśaṃse bhrātṝn utsṛjya rākṣasi / (28.7)
Par.?
*
yathāgataṃ vrajaikā tvaṃ vipriyaṃ me prabhāṣase // (28.8)
Par.?
rākṣasyuvāca / (29.1)
Par.?
yat te priyaṃ tat kariṣye sarvān etān prabodhaya / (29.2)
Par.?
mokṣayiṣyāmi vaḥ kāmaṃ rākṣasāt puruṣādakāt // (29.3)
Par.?
bhīma uvāca / (30.1)
Par.?
sukhasuptān vane bhrātṝn mātaraṃ caiva rākṣasi / (30.2)
Par.?
na bhayād bodhayiṣyāmi bhrātustava durātmanaḥ // (30.3)
Par.?
na hi me rākṣasā bhīru soḍhuṃ śaktāḥ parākramam / (31.1)
Par.?
na manuṣyā na gandharvā na yakṣāścārulocane // (31.2)
Par.?
gaccha vā tiṣṭha vā bhadre yad vāpīcchasi tat kuru / (32.1)
Par.?
taṃ vā preṣaya tanvaṅgi bhrātaraṃ puruṣādakam // (32.2)
Par.?
Duration=0.26051306724548 secs.