UD type:
UD sub-type:
Unclear, revisit later
Texts
Help
Select a text:
Bibliography Select a chapter:
(no revisions)
Show parallels Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 9157
- Click on a sentence to show its analysis
- Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
vaiśaṃpāyana uvāca / (1.1)
Par.?
tato vāgyuddham abhavat tumulaṃ janamejaya / (1.2)
Par.?
yatra duḥkhānvito rājā dhṛtarāṣṭro 'bravīd idam // (1.3)
Par.?
dhig astu khalu mānuṣyaṃ yasya niṣṭheyam īdṛśī / (2.1)
Par.?
ekādaśacamūbhartā yatra putro mamābhibhūḥ // (2.2)
Par.?
ājñāpya sarvānnṛpatīn bhuktvā cemāṃ vasuṃdharām / (3.1)
Par.?
gadām ādāya vegena padātiḥ prasthito raṇam // (3.2)
Par.?
bhūtvā hi jagato nātho hyanātha iva me sutaḥ / (4.1)
Par.?
gadām udyamya yo yāti kim anyad bhāgadheyataḥ // (4.2)
Par.?
aho duḥkhaṃ mahat prāptaṃ putreṇa mama saṃjaya / (5.1)
Par.?
evam uktvā sa duḥkhārto virarāma janādhipaḥ // (5.2)
Par.?
saṃjaya uvāca / (6.1)
Par.?
sa meghaninado harṣād vinadann iva govṛṣaḥ / (6.2)
Par.?
ājuhāva tataḥ pārthaṃ yuddhāya yudhi vīryavān // (6.3)
Par.?
bhīmam āhvayamāne tu kururāje mahātmani / (7.1)
Par.?
prādurāsan sughorāṇi rūpāṇi vividhānyuta // (7.2)
Par.?
vavur vātāḥ sanirghātāḥ pāṃsuvarṣaṃ papāta ca / (8.1)
Par.?
babhūvuśca diśaḥ sarvāstimireṇa samāvṛtāḥ // (8.2) Par.?
mahāsvanāḥ sanirghātāstumulā romaharṣaṇāḥ / (9.1)
Par.?
petustatholkāḥ śataśaḥ sphoṭayantyo nabhastalam // (9.2)
Par.?
rāhuścāgrasad ādityam aparvaṇi viśāṃ pate / (10.1)
Par.?
cakampe ca mahākampaṃ pṛthivī savanadrumā // (10.2)
Par.?
rūkṣāśca vātāḥ pravavur nīcaiḥ śarkaravarṣiṇaḥ / (11.1)
Par.?
girīṇāṃ śikharāṇyeva nyapatanta mahītale // (11.2)
Par.?
mṛgā bahuvidhākārāḥ saṃpatanti diśo daśa / (12.1)
Par.?
dīptāḥ śivāścāpyanadan ghorarūpāḥ sudāruṇāḥ // (12.2)
Par.?
nirghātāśca mahāghorā babhūvū romaharṣaṇāḥ / (13.1)
Par.?
dīptāyāṃ diśi rājendra mṛgāścāśubhavādinaḥ // (13.2)
Par.?
udapānagatāścāpo vyavardhanta samantataḥ / (14.1)
Par.?
aśarīrā mahānādāḥ śrūyante sma tadā nṛpa // (14.2)
Par.?
evamādīni dṛṣṭvātha nimittāni vṛkodaraḥ / (15.1)
Par.?
uvāca bhrātaraṃ jyeṣṭhaṃ dharmarājaṃ yudhiṣṭhiram // (15.2)
Par.?
naiṣa śakto raṇe jetuṃ mandātmā māṃ suyodhanaḥ / (16.1)
Par.?
adya krodhaṃ vimokṣyāmi nigūḍhaṃ hṛdaye ciram / (16.2)
Par.?
suyodhane kauravendre khāṇḍave pāvako yathā // (16.3)
Par.?
śalyam adyoddhariṣyāmi tava pāṇḍava hṛcchayam / (17.1)
Par.?
nihatya gadayā pāpam imaṃ kurukulādhamam // (17.2)
Par.?
adya kīrtimayīṃ mālāṃ pratimokṣyāmyahaṃ tvayi / (18.1)
Par.?
hatvemaṃ pāpakarmāṇaṃ gadayā raṇamūrdhani // (18.2)
Par.?
adyāsya śatadhā dehaṃ bhinadmi gadayānayā / (19.1)
Par.?
nāyaṃ praveṣṭā nagaraṃ punar vāraṇasāhvayam // (19.2)
Par.?
sarpotsargasya śayane viṣadānasya bhojane / (20.1)
Par.?
pramāṇakoṭyāṃ pātasya dāhasya jatuveśmani // (20.2)
Par.?
sabhāyām avahāsasya sarvasvaharaṇasya ca / (21.1)
Par.?
varṣam ajñātavāsasya vanavāsasya cānagha // (21.2)
Par.?
adyāntam eṣāṃ duḥkhānāṃ gantā bharatasattama / (22.1)
Par.?
ekāhnā vinihatyemaṃ bhaviṣyāmyātmano 'nṛṇaḥ // (22.2)
Par.?
adyāyur dhārtarāṣṭrasya durmater akṛtātmanaḥ / (23.1)
Par.?
samāptaṃ bharataśreṣṭha mātāpitrośca darśanam // (23.2)
Par.?
adyāyaṃ kururājasya śaṃtanoḥ kulapāṃsanaḥ / (24.1)
Par.?
prāṇāñ śriyaṃ ca rājyaṃ ca tyaktvā śeṣyati bhūtale // (24.2)
Par.?
rājā ca dhṛtarāṣṭro 'dya śrutvā putraṃ mayā hatam / (25.1)
Par.?
smariṣyatyaśubhaṃ karma yat tacchakunibuddhijam // (25.2)
Par.?
ityuktvā rājaśārdūla gadām ādāya vīryavān / (26.1)
Par.?
avātiṣṭhata yuddhāya śakro vṛtram ivāhvayan // (26.2)
Par.?
tam udyatagadaṃ dṛṣṭvā kailāsam iva śṛṅgiṇam / (27.1)
Par.?
bhīmasenaḥ punaḥ kruddho duryodhanam uvāca ha // (27.2)
Par.?
rājñaśca dhṛtarāṣṭrasya tathā tvam api cātmanaḥ / (28.1)
Par.?
smara tad duṣkṛtaṃ karma yad vṛttaṃ vāraṇāvate // (28.2)
Par.?
draupadī ca parikliṣṭā sabhāyāṃ yad rajasvalā / (29.1)
Par.?
dyūte ca vañcito rājā yat tvayā saubalena ca // (29.2)
Par.?
vane duḥkhaṃ ca yat prāptam asmābhistvatkṛtaṃ mahat / (30.1)
Par.?
virāṭanagare caiva yonyantaragatair iva / (30.2)
Par.?
tat sarvaṃ yātayāmyadya diṣṭyā dṛṣṭo 'si durmate // (30.3)
Par.?
tvatkṛte 'sau hataḥ śete śaratalpe pratāpavān / (31.1)
Par.?
gāṅgeyo rathināṃ śreṣṭho nihato yājñaseninā // (31.2)
Par.?
hato droṇaśca karṇaśca tathā śalyaḥ pratāpavān / (32.1)
Par.?
vairāgner ādikartā ca śakuniḥ saubalo hataḥ // (32.2)
Par.?
prātikāmī tathā pāpo draupadyāḥ kleśakṛddhataḥ / (33.1)
Par.?
bhrātaraste hatāḥ sarve śūrā vikrāntayodhinaḥ // (33.2)
Par.?
ete cānye ca bahavo nihatāstvatkṛte nṛpāḥ / (34.1)
Par.?
tvām adya nihaniṣyāmi gadayā nātra saṃśayaḥ // (34.2)
Par.?
ityevam uccai rājendra bhāṣamāṇaṃ vṛkodaram / (35.1)
Par.?
uvāca vītabhī rājan putraste satyavikramaḥ // (35.2)
Par.?
kiṃ katthitena bahudhā yudhyasva tvaṃ vṛkodara / (36.1)
Par.?
adya te 'haṃ vineṣyāmi yuddhaśraddhāṃ kulādhama // (36.2)
Par.?
naiva duryodhanaḥ kṣudra kenacit tvadvidhena vai / (37.1)
Par.?
śakyastrāsayituṃ vācā yathānyaḥ prākṛto naraḥ // (37.2)
Par.?
cirakālepsitaṃ diṣṭyā hṛdayastham idaṃ mama / (38.1)
Par.?
tvayā saha gadāyuddhaṃ tridaśair upapāditam // (38.2)
Par.?
kiṃ vācā bahunoktena katthitena ca durmate / (39.1)
Par.?
vāṇī saṃpadyatām eṣā karmaṇā mā ciraṃ kṛthāḥ // (39.2)
Par.?
tasya tad vacanaṃ śrutvā sarva evābhyapūjayan / (40.1)
Par.?
rājānaḥ somakāścaiva ye tatrāsan samāgatāḥ // (40.2)
Par.?
tataḥ sampūjitaḥ sarvaiḥ samprahṛṣṭatanūruhaḥ / (41.1)
Par.?
bhūyo dhīraṃ manaścakre yuddhāya kurunandanaḥ // (41.2)
Par.?
taṃ mattam iva mātaṅgaṃ talatālair narādhipāḥ / (42.1)
Par.?
bhūyaḥ saṃharṣayāṃcakrur duryodhanam amarṣaṇam // (42.2)
Par.?
taṃ mahātmā mahātmānaṃ gadām udyamya pāṇḍavaḥ / (43.1)
Par.?
abhidudrāva vegena dhārtarāṣṭraṃ vṛkodaraḥ // (43.2)
Par.?
bṛṃhanti kuñjarāstatra hayā heṣanti cāsakṛt / (44.1)
Par.?
śastrāṇi cāpyadīpyanta pāṇḍavānāṃ jayaiṣiṇām // (44.2)
Par.?
Duration=0.18981790542603 secs.