UD type:
UD sub-type:
Unclear, revisit later
Texts
Help
Select a text:
Bibliography Select a chapter:
(no revisions)
Show parallels Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 9478
- Click on a sentence to show its analysis
- Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
vaiśaṃpāyana uvāca / (1.1)
Par.?
dvivarṣopanivṛtteṣu pāṇḍaveṣu yadṛcchayā / (1.2)
Par.?
devarṣir nārado rājann ājagāma yudhiṣṭhiram // (1.3)
Par.?
tam abhyarcya mahābāhuḥ kururājo yudhiṣṭhiraḥ / (2.1)
Par.?
āsīnaṃ pariviśvastaṃ provāca vadatāṃ varaḥ // (2.2)
Par.?
cirasya khalu paśyāmi bhagavantam upasthitam / (3.1)
Par.?
kaccit te kuśalaṃ vipra śubhaṃ vā pratyupasthitam // (3.2)
Par.?
ke deśāḥ paridṛṣṭāste kiṃ ca kāryaṃ karomi te / (4.1)
Par.?
tad brūhi dvijamukhya tvam asmākaṃ ca priyo 'tithiḥ // (4.2)
Par.?
nārada uvāca / (5.1)
Par.?
ciradṛṣṭo 'si me rājann āgato 'smi tapovanāt / (5.2)
Par.?
paridṛṣṭāni tīrthāni gaṅgā caiva mayā nṛpa // (5.3)
Par.?
yudhiṣṭhira uvāca / (6.1)
Par.?
vadanti puruṣā me 'dya gaṅgātīranivāsinaḥ / (6.2)
Par.?
dhṛtarāṣṭraṃ mahātmānam āsthitaṃ paramaṃ tapaḥ // (6.3)
Par.?
api dṛṣṭastvayā tatra kuśalī sa kurūdvahaḥ / (7.1)
Par.?
gāndhārī ca pṛthā caiva sūtaputraśca saṃjayaḥ // (7.2)
Par.?
kathaṃ ca vartate cādya pitā mama sa pārthivaḥ / (8.1)
Par.?
śrotum icchāmi bhagavan yadi dṛṣṭastvayā nṛpaḥ // (8.2)
Par.?
nārada uvāca / (9.1)
Par.?
sthirībhūya mahārāja śṛṇu sarvaṃ yathātatham / (9.2)
Par.?
yathā śrutaṃ ca dṛṣṭaṃ ca mayā tasmiṃstapovane // (9.3)
Par.?
vanavāsanivṛtteṣu bhavatsu kurunandana / (10.1)
Par.?
kurukṣetrāt pitā tubhyaṃ gaṅgādvāraṃ yayau nṛpa // (10.2)
Par.?
gāndhāryā sahito dhīmān vadhvā kuntyā samanvitaḥ / (11.1)
Par.?
saṃjayena ca sūtena sāgnihotraḥ sayājakaḥ // (11.2) Par.?
ātasthe sa tapastīvraṃ pitā tava tapodhanaḥ / (12.1)
Par.?
vīṭāṃ mukhe samādhāya vāyubhakṣo 'bhavanmuniḥ // (12.2)
Par.?
vane sa munibhiḥ sarvaiḥ pūjyamāno mahātapāḥ / (13.1)
Par.?
tvagasthimātraśeṣaḥ sa ṣaṇmāsān abhavannṛpaḥ // (13.2)
Par.?
gāndhārī tu jalāhārā kuntī māsopavāsinī / (14.1)
Par.?
saṃjayaḥ ṣaṣṭhabhaktena vartayāmāsa bhārata // (14.2)
Par.?
agnīṃstu yājakāstatra juhuvur vidhivat prabho / (15.1)
Par.?
dṛśyato 'dṛśyataścaiva vane tasminnṛpasya ha // (15.2)
Par.?
aniketo 'tha rājā sa babhūva vanagocaraḥ / (16.1)
Par.?
te cāpi sahite devyau saṃjayaśca tam anvayuḥ // (16.2)
Par.?
saṃjayo nṛpater netā sameṣu viṣameṣu ca / (17.1)
Par.?
gāndhāryāstu pṛthā rājaṃścakṣur āsīd aninditā // (17.2)
Par.?
tataḥ kadācid gaṅgāyāḥ kacche sa nṛpasattamaḥ / (18.1)
Par.?
gaṅgāyām āpluto dhīmān āśramābhimukho 'bhavat // (18.2)
Par.?
atha vāyuḥ samudbhūto dāvāgnir abhavanmahān / (19.1)
Par.?
dadāha tad vanaṃ sarvaṃ parigṛhya samantataḥ // (19.2)
Par.?
dahyatsu mṛgayūtheṣu dvijihveṣu samantataḥ / (20.1)
Par.?
varāhāṇāṃ ca yūtheṣu saṃśrayatsu jalāśayān // (20.2)
Par.?
samāviddhe vane tasmin prāpte vyasana uttame / (21.1)
Par.?
nirāhāratayā rājā mandaprāṇaviceṣṭitaḥ / (21.2)
Par.?
asamartho 'pasaraṇe sukṛśau mātarau ca te // (21.3)
Par.?
tataḥ sa nṛpatir dṛṣṭvā vahnim āyāntam antikāt / (22.1)
Par.?
idam āha tataḥ sūtaṃ saṃjayaṃ pṛthivīpate // (22.2)
Par.?
gaccha saṃjaya yatrāgnir na tvāṃ dahati karhicit / (23.1)
Par.?
vayam atrāgninā yuktā gamiṣyāmaḥ parāṃ gatim // (23.2)
Par.?
tam uvāca kilodvignaḥ saṃjayo vadatāṃ varaḥ / (24.1)
Par.?
rājanmṛtyur aniṣṭo 'yaṃ bhavitā te vṛthāgninā // (24.2)
Par.?
na copāyaṃ prapaśyāmi mokṣaṇe jātavedasaḥ / (25.1)
Par.?
yad atrānantaraṃ kāryaṃ tad bhavān vaktum arhati // (25.2)
Par.?
ityuktaḥ saṃjayenedaṃ punar āha sa pārthivaḥ / (26.1)
Par.?
naiṣa mṛtyur aniṣṭo no niḥsṛtānāṃ gṛhāt svayam // (26.2)
Par.?
jalam agnistathā vāyur atha vāpi vikarśanam / (27.1)
Par.?
tāpasānāṃ praśasyante gaccha saṃjaya māciram // (27.2)
Par.?
ityuktvā saṃjayaṃ rājā samādhāya manastadā / (28.1)
Par.?
prāṅmukhaḥ saha gāndhāryā kuntyā copāviśat tadā // (28.2)
Par.?
saṃjayastaṃ tathā dṛṣṭvā pradakṣiṇam athākarot / (29.1)
Par.?
uvāca cainaṃ medhāvī yuṅkṣvātmānam iti prabho // (29.2)
Par.?
ṛṣiputro manīṣī sa rājā cakre 'sya tad vacaḥ / (30.1)
Par.?
saṃnirudhyendriyagrāmam āsīt kāṣṭhopamastadā // (30.2)
Par.?
gāndhārī ca mahābhāgā jananī ca pṛthā tava / (31.1)
Par.?
dāvāgninā samāyukte sa ca rājā pitā tava // (31.2)
Par.?
saṃjayastu mahāmātrastasmād dāvād amucyata / (32.1)
Par.?
gaṅgākūle mayā dṛṣṭastāpasaiḥ parivāritaḥ // (32.2)
Par.?
sa tān āmantrya tejasvī nivedyaitacca sarvaśaḥ / (33.1)
Par.?
prayayau saṃjayaḥ sūto himavantaṃ mahīdharam // (33.2)
Par.?
evaṃ sa nidhanaṃ prāptaḥ kururājo mahāmanāḥ / (34.1)
Par.?
gāndhārī ca pṛthā caiva jananyau te narādhipa // (34.2)
Par.?
yadṛcchayānuvrajatā mayā rājñaḥ kalevaram / (35.1)
Par.?
tayośca devyor ubhayor dṛṣṭāni bharatarṣabha // (35.2)
Par.?
tatastapovane tasmin samājagmustapodhanāḥ / (36.1)
Par.?
śrutvā rājñastathā niṣṭhāṃ na tvaśocan gatiṃ ca te // (36.2)
Par.?
tatrāśrauṣam ahaṃ sarvam etat puruṣasattama / (37.1)
Par.?
yathā ca nṛpatir dagdho devyau te ceti pāṇḍava // (37.2)
Par.?
na śocitavyaṃ rājendra svantaḥ sa pṛthivīpatiḥ / (38.1)
Par.?
prāptavān agnisaṃyogaṃ gāndhārī jananī ca te // (38.2)
Par.?
vaiśaṃpāyana uvāca / (39.1)
Par.?
etacchrutvā tu sarveṣāṃ pāṇḍavānāṃ mahātmanām / (39.2)
Par.?
niryāṇaṃ dhṛtarāṣṭrasya śokaḥ samabhavanmahān // (39.3)
Par.?
antaḥpurāṇāṃ ca tadā mahān ārtasvaro 'bhavat / (40.1)
Par.?
paurāṇāṃ ca mahārāja śrutvā rājñastadā gatim // (40.2)
Par.?
aho dhig iti rājā tu vikruśya bhṛśaduḥkhitaḥ / (41.1)
Par.?
ūrdhvabāhuḥ smaranmātuḥ praruroda yudhiṣṭhiraḥ / (41.2)
Par.?
bhīmasenapurogāśca bhrātaraḥ sarva eva te // (41.3)
Par.?
antaḥpureṣu ca tadā sumahān ruditasvanaḥ / (42.1)
Par.?
prādurāsīnmahārāja pṛthāṃ śrutvā tathāgatām // (42.2)
Par.?
taṃ ca vṛddhaṃ tathā dagdhaṃ hataputraṃ narādhipam / (43.1)
Par.?
anvaśocanta te sarve gāndhārīṃ ca tapasvinīm // (43.2)
Par.?
tasminn uparate śabde muhūrtād iva bhārata / (44.1)
Par.?
nigṛhya bāṣpaṃ dhairyeṇa dharmarājo 'bravīd idam // (44.2)
Par.?
Duration=0.1652410030365 secs.