UD type:
UD sub-type:
Unclear, revisit later
Texts
Help
Select a text:
Bibliography Select a chapter:
(no revisions)
Show parallels Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 4926
- Click on a sentence to show its analysis
- Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
athātaḥ sadyovraṇapratiṣedhaṃ vyākhyāsyāmaḥ / (1.1)
Par.?
iti ha smāhurātreyādayo maharṣayaḥ / (1.2)
Par.?
sadyovraṇā ye sahasā sambhavantyabhighātataḥ / (1.3)
Par.?
anantairapi tairaṅgam ucyate juṣṭam aṣṭadhā // (1.4)
Par.?
ghṛṣṭāvakṛttavicchinnapravilambitapātitam / (2.1)
Par.?
viddhaṃ bhinnaṃ vidalitaṃ tatra ghṛṣṭaṃ lasīkayā // (2.2)
Par.?
raktaleśena vā yuktaṃ saploṣaṃ chedanāt sravet / (3.1)
Par.?
avagāḍhaṃ tataḥ kṛttaṃ vicchinnaṃ syāt tato 'pi ca // (3.2)
Par.?
pravilambi saśeṣe 'sthni patitaṃ pātitaṃ tanoḥ / (4.1)
Par.?
sūkṣmāsyaśalyaviddhaṃ tu viddhaṃ koṣṭhavivarjitam // (4.2)
Par.?
bhinnam anyad vidalitaṃ majjaraktapariplutam / (5.1)
Par.?
prahārapīḍanotpeṣāt sahāsthnā pṛthutāṃ gatam // (5.2)
Par.?
sadyaḥ sadyovraṇaṃ siñced atha yaṣṭyāhvasarpiṣā / (6.1)
Par.?
tīvravyathaṃ kavoṣṇena balātailena vā punaḥ // (6.2)
Par.?
kṣatoṣmaṇo nigrahārthaṃ tatkālaṃ visṛtasya ca / (7.1)
Par.?
kaṣāyaśītamadhurasnigdhā lepādayo hitāḥ // (7.2)
Par.?
sadyovraṇeṣvāyateṣu saṃdhānārthaṃ viśeṣataḥ / (8.1)
Par.?
madhusarpiśca yuñjīta pittaghnīśca himāḥ kriyāḥ // (8.2)
Par.?
sasaṃrambheṣu kartavyam ūrdhvaṃ cādhaśca śodhanam / (9.1)
Par.?
upavāso hitaṃ bhuktaṃ pratataṃ raktamokṣaṇam // (9.2)
Par.?
ghṛṣṭe vidalite caiṣa sutarām iṣyate vidhiḥ / (10.1)
Par.?
tayor hyalpaṃ sravatyasraṃ pākastenāśu jāyate // (10.2)
Par.?
atyartham asraṃ sravati prāyaśo 'nyatra vikṣate / (11.1)
Par.?
tato raktakṣayād vāyau kupite 'tirujākare // (11.2)
Par.?
snehapānaparīṣekasvedalepopanāhanam / (12.1)
Par.?
snehavastiṃ ca kurvīta vātaghnauṣadhasādhitam // (12.2)
Par.?
iti sāptāhikaḥ proktaḥ sadyovraṇahito vidhiḥ / (13.1)
Par.?
saptāhād gatavege tu pūrvoktaṃ vidhim ācaret // (13.2)
Par.?
prāyaḥ sāmānyakarmedaṃ vakṣyate tu pṛthak pṛthak / (14.1)
Par.?
ghṛṣṭe rujaṃ nigṛhyāśu vraṇe cūrṇāni yojayet // (14.2) Par.?
kalkādīnyavakṛtte tu vicchinnapravilambinoḥ / (15.1)
Par.?
sīvanaṃ vidhinoktena bandhanaṃ cānu pīḍanam // (15.2)
Par.?
asādhyaṃ sphuṭitaṃ netram adīrṇaṃ lambate tu yat / (16.1)
Par.?
saṃniveśya yathāsthānam avyāviddhasiraṃ bhiṣak // (16.2)
Par.?
pīḍayet pāṇinā padmapalāśāntaritena tat / (17.1)
Par.?
tato 'sya secane nasye tarpaṇe ca hitaṃ haviḥ // (17.2)
Par.?
vipakvam ājaṃ yaṣṭyāhvajīvakarṣabhakotpalaiḥ / (18.1)
Par.?
sapayaskaiḥ paraṃ taddhi sarvanetrābhighātajit // (18.2)
Par.?
galapīḍāvasanne 'kṣṇi vamanotkāsanakṣavāḥ / (19.1)
Par.?
prāṇāyāmo 'thavā kāryaḥ kriyā ca kṣatanetravat // (19.2)
Par.?
karṇe sthānāccyute syūte śrotastailena pūrayet / (20.1)
Par.?
kṛkāṭikāyāṃ chinnāyāṃ nirgacchatyapi mārute // (20.2)
Par.?
samaṃ niveśya badhnīyāt syūtvā śīghraṃ nirantaram / (21.1)
Par.?
ājena sarpiṣā cātra pariṣekaḥ praśasyate // (21.2)
Par.?
uttāno 'nnāni bhuñjīta śayīta ca suyantritaḥ / (22.1)
Par.?
ghātaṃ śākhāsu tiryaksthaṃ gātre samyaṅniveśite // (22.2)
Par.?
syūtvā vellitabandhena badhnīyād ghanavāsasā / (23.1)
Par.?
carmaṇā goṣphaṇābandhaḥ kāryaścāsaṃgate vraṇe // (23.2)
Par.?
pādau vilambimuṣkasya prokṣya netre ca vāriṇā / (24.1)
Par.?
praveśya vṛṣaṇau sīvyet sevanyā tunnasaṃjñayā // (24.2)
Par.?
kāryaśca goṣphaṇābandhaḥ kaṭyām āveśya paṭṭakam / (25.1)
Par.?
snehasekaṃ na kurvīta tatra klidyati hi vraṇaḥ // (25.2)
Par.?
kālānusāryagurvelājātīcandanaparpaṭaiḥ / (26.1)
Par.?
śilādārvyamṛtātutthaiḥ siddhaṃ tailaṃ ca ropaṇam // (26.2)
Par.?
chinnāṃ niḥśeṣataḥ śākhāṃ dagdhvā tailena yuktitaḥ / (27.1)
Par.?
badhnīyāt kośabandhena tato vraṇavad ācaret // (27.2)
Par.?
kāryā śalyāhṛte viddhe bhaṅgād vidalite kriyā / (28.1)
Par.?
śiraso 'pahṛte śalye vālavartiṃ praveśayet // (28.2)
Par.?
mastuluṅgasruteḥ kruddho hanyād enaṃ calo 'nyathā / (29.1)
Par.?
vraṇe rohati caikaikaṃ śanairapanayet kacam // (29.2)
Par.?
mastuluṅgasrutau khāden mastiṣkān anyajīvajān / (30.1)
Par.?
śalye hṛte 'ṅgād anyasmāt snehavartiṃ nidhāpayet // (30.2)
Par.?
dūrāvagāḍhāḥ sūkṣmāsyā ye vraṇāḥ srutaśoṇitāḥ / (31.1)
Par.?
secayeccakratailena sūkṣmanetrārpitena tān // (31.2)
Par.?
bhinne koṣṭhe 'sṛjā pūrṇe mūrchāhṛtpārśvavedanāḥ / (32.1)
Par.?
jvaro dāhastṛḍ ādhmānaṃ bhaktasyānabhinandanam // (32.2)
Par.?
saṅgo viṇmūtramarutāṃ śvāsaḥ svedo 'kṣiraktatā / (33.1)
Par.?
lohagandhitvam āsyasya syād gātre ca vigandhatā // (33.2)
Par.?
āmāśayasthe rudhire rudhiraṃ chardayatyapi / (34.1)
Par.?
ādhmānenātimātreṇa śūlena ca viśasyate // (34.2)
Par.?
pakvāśayasthe rudhire saśūlaṃ gauravaṃ bhavet / (35.1)
Par.?
nābheradhastācchītatvaṃ khebhyo raktasya cāgamaḥ // (35.2)
Par.?
abhinno 'pyāśayaḥ sūkṣmaiḥ srotobhirabhipūryate / (36.1)
Par.?
asṛjā syandamānena pārśve mūtreṇa vastivat // (36.2)
Par.?
tatrāntarlohitaṃ śītapādocchvāsakarānanam / (37.1)
Par.?
raktākṣaṃ pāṇḍuvadanam ānaddhaṃ ca vivarjayet // (37.2)
Par.?
āmāśayasthe vamanaṃ hitaṃ pakvāśayāśrite / (38.1)
Par.?
virecanaṃ nirūhaṃ ca niḥsnehoṣṇair viśodhanaiḥ // (38.2)
Par.?
yavakolakulatthānāṃ rasaiḥ snehavivarjitaiḥ / (39.1)
Par.?
bhuñjītānnaṃ yavāgūṃ vā pibet saindhavasaṃyutām // (39.2)
Par.?
atiniḥsrutaraktastu bhinnakoṣṭhaḥ pibed asṛk / (40.1)
Par.?
kliṣṭacchinnāntrabhedena koṣṭhabhedo dvidhā smṛtaḥ // (40.2)
Par.?
mūrchādayo 'lpāḥ prathame dvitīye tvatibādhakāḥ / (41.1)
Par.?
kliṣṭāntraḥ saṃśayī dehī chinnāntro naiva jīvati // (41.2)
Par.?
yathāsvaṃ mārgam āpannā yasya viṇmūtramārutāḥ / (42.1)
Par.?
vyupadravaḥ sa bhinne 'pi koṣṭhe jīvatyasaṃśayam // (42.2)
Par.?
abhinnam antraṃ niṣkrāntaṃ praveśyaṃ na tvato 'nyathā / (43.1)
Par.?
utpaṅgilaśirograstaṃ tad apyeke vadanti tu // (43.2)
Par.?
prakṣālya payasā digdhaṃ tṛṇaśoṇitapāṃsubhiḥ / (44.1)
Par.?
praveśayet kᄆptanakho ghṛtenāktaṃ śanaiḥ śanaiḥ // (44.2)
Par.?
kṣīreṇārdrīkṛtaṃ śuṣkaṃ bhūrisarpiḥpariplutam / (45.1)
Par.?
aṅgulyā pramṛśet kaṇṭhaṃ jalenodvejayed api // (45.2)
Par.?
tathāntrāṇi viśantyantastatkālaṃ pīḍayanti ca / (46.1)
Par.?
vraṇasaukṣmyād bahutvād vā koṣṭham antram anāviśat // (46.2)
Par.?
tatpramāṇena jaṭharaṃ pāṭayitvā praveśayet / (47.1)
Par.?
yathāsthānaṃ sthite samyak antre sīvyed anu vraṇam // (47.2)
Par.?
sthānād apetam ādatte jīvitaṃ kupitaṃ ca tat / (48.1)
Par.?
veṣṭayitvānu paṭṭena ghṛtena pariṣecayet // (48.2)
Par.?
pāyayeta tataḥ koṣṇaṃ citrātailayutaṃ payaḥ / (49.1)
Par.?
mṛdukriyārthaṃ śakṛto vāyoścādhaḥpravṛttaye // (49.2)
Par.?
anuvarteta varṣaṃ ca yathoktaṃ vraṇayantraṇām / (50.1)
Par.?
udarān medaso vartiṃ nirgatāṃ bhasmanā mṛdā // (50.2)
Par.?
avakīrya kaṣāyair vā ślakṣṇair mūlaistataḥ samam / (51.1)
Par.?
dṛḍhaṃ baddhvā ca sūtreṇa vardhayet kuśalo bhiṣak // (51.2)
Par.?
tīkṣṇenāgniprataptena śastreṇa sakṛd eva tu / (52.1)
Par.?
syād anyathā rug āṭopo mṛtyur vā chidyamānayā // (52.2)
Par.?
sakṣaudre ca vraṇe baddhe sujīrṇe 'nne ghṛtaṃ pibet / (53.1)
Par.?
kṣīraṃ vā śarkarācitrālākṣāgokṣurakaiḥ śṛtam // (53.2)
Par.?
rugdāhajit sayaṣṭyāhvaiḥ paraṃ pūrvodito vidhiḥ / (54.1)
Par.?
medogranthyuditaṃ tatra tailam abhyañjane hitam // (54.2)
Par.?
tālīśaṃ padmakaṃ māṃsī hareṇvagurucandanam / (55.1)
Par.?
haridre padmabījāni sośīraṃ madhukaṃ ca taiḥ // (55.2)
Par.?
pakvaṃ sadyovraṇeṣūktaṃ tailaṃ ropaṇam uttamam / (56.1)
Par.?
gūḍhaprahārābhihate patite viṣamoccakaiḥ // (56.2)
Par.?
kāryaṃ vātāsrajit tṛptimardanābhyañjanādikam / (57.1)
Par.?
viśliṣṭadehaṃ mathitaṃ kṣīṇaṃ marmāhataṃ hatam / (57.2)
Par.?
vāsayet tailapūrṇāyāṃ droṇyāṃ māṃsarasāśinam // (57.3)
Par.?
Duration=0.23493599891663 secs.