UD type:
UD sub-type:
Unclear, revisit later
Texts
Help
Select a text:
Bibliography Select a chapter:
(no revisions)
Show parallels Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 4934
- Click on a sentence to show its analysis
- Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
athāto bhaṅgapratiṣedhaṃ vyākhyāsyāmaḥ / (1.1)
Par.?
iti ha smāhur ātreyādayo maharṣayaḥ / (1.2)
Par.?
pātaghātādibhir dvedhā bhaṅgo 'sthnāṃ saṃdhyasaṃdhitaḥ / (1.3)
Par.?
prasāraṇākuñcanayoraśaktiḥ saṃdhimuktatā // (1.4)
Par.?
itarasmin bhṛśaṃ śophaḥ sarvāvasthāsvativyathā / (2.1)
Par.?
aśaktiśceṣṭite 'lpe 'pi pīḍyamāne saśabdatā // (2.2)
Par.?
samāsād iti bhaṅgasya lakṣaṇaṃ bahudhā tu tat / (3.1)
Par.?
bhidyate bhaṅgabhedena tasya sarvasya sādhanam // (3.2)
Par.?
yathā syād upayogāya tathā tad upadekṣyate / (4.1)
Par.?
prājyāṇudāri yat tvasthi sparśe śabdaṃ karoti yat // (4.2)
Par.?
yatrāsthileśaḥ praviśen madhyam asthno vidāritaḥ / (5.1)
Par.?
bhagnaṃ yaccābhighātena kiṃcid evāvaśeṣitam // (5.2)
Par.?
unnamyamānaṃ kṣatavad yacca majjani majjati / (6.1)
Par.?
tad duḥsādhyaṃ kṛśāśaktavātalālpāśinām api // (6.2)
Par.?
bhinnaṃ kapālaṃ yat kaṭyāṃ saṃdhimuktaṃ cyutaṃ ca yat / (7.1)
Par.?
jaghanaṃ prati piṣṭaṃ ca bhagnaṃ yat tad vivarjayet // (7.2)
Par.?
asaṃśliṣṭakapālaṃ ca lalāṭaṃ cūrṇitaṃ tathā / (8.1)
Par.?
yacca bhagnaṃ bhavecchaṅkhaśiraḥpṛṣṭhastanāntare // (8.2)
Par.?
samyagyamitam apyasthi durnyāsād durnibandhanāt / (9.1)
Par.?
saṃkṣobhād api yad gacched vikriyāṃ tad vivarjayet // (9.2)
Par.?
ādito yacca durjātam asthi saṃdhirathāpi vā / (10.1)
Par.?
taruṇāsthīni bhujyante bhajyante nalakāni tu // (10.2)
Par.?
kapālāni vibhidyante sphuṭantyanyāni bhūyasā / (11.1)
Par.?
athāvanatam unnamyam unnataṃ cāvapīḍayet // (11.2)
Par.?
āñched atikṣiptam adhogataṃ copari vartayet / (12.1)
Par.?
āñchanotpīḍanonnāmacarmasaṃkṣepabandhanaiḥ // (12.2)
Par.?
saṃdhīñcharīragān sarvāṃścalān apyacalān api / (13.1)
Par.?
ityetaiḥ sthāpanopāyaiḥ samyak saṃsthāpya niścalam // (13.2)
Par.?
paṭṭaiḥ prabhūtasarpirbhiḥ veṣṭayitvā sukhaistataḥ / (14.1)
Par.?
kadambodumbarāśvatthasarjārjunapalāśajaiḥ // (14.2)
Par.?
vaṃśodbhavair vā pṛthubhistanubhiḥ suniveśitaiḥ / (15.1)
Par.?
suślakṣṇaiḥ sapratistambhair valkalaiḥ śakalairapi // (15.2)
Par.?
kuśāhvayaiḥ samaṃ bandhaṃ paṭṭasyopari yojayet / (16.1)
Par.?
śithilena hi bandhena saṃdhisthairyaṃ na jāyate // (16.2)
Par.?
gāḍhenāti rujādāhapākaśvayathusaṃbhavaḥ / (17.1)
Par.?
tryahāt tryahād ṛtau gharme saptāhān mokṣayeddhime // (17.2)
Par.?
sādhāraṇe tu pañcāhād bhaṅgadoṣavaśena vā / (18.1)
Par.?
nyagrodhādikaṣāyeṇa tataḥ śītena secayet // (18.2)
Par.?
taṃ pañcamūlapakvena payasā tu savedanam / (19.1)
Par.?
sukhoṣṇaṃ vāvacāryaṃ syāccakratailaṃ vijānatā // (19.2)
Par.?
vibhajya deśaṃ kālaṃ ca vātaghnauṣadhasaṃyutam / (20.1)
Par.?
pratataṃ sekalepāṃśca vidadhyād bhṛśaśītalān // (20.2)
Par.?
gṛṣṭikṣīraṃ sasarpiṣkaṃ madhurauṣadhasādhitam / (21.1)
Par.?
prātaḥ prātaḥ pibed bhagnaḥ śītalaṃ lākṣayā yutam // (21.2)
Par.?
savraṇasya tu bhagnasya vraṇo madhughṛtottaraiḥ / (22.1)
Par.?
kaṣāyaiḥ pratisāryo 'tha śeṣo bhaṅgoditaḥ kramaḥ // (22.2)
Par.?
lambāni vraṇamāṃsāni pralipya madhusarpiṣā / (23.1)
Par.?
saṃdadhīta vraṇān vaidyo bandhanaiścopapādayet // (23.2)
Par.?
tān samān susthitāñ jñātvā phalinīlodhrakaṭphalaiḥ / (24.1)
Par.?
samaṅgādhātakīyuktaiścūrṇitairavacūrṇayet // (24.2)
Par.?
dhātakīlodhracūrṇair vā rohantyāśu tathā vraṇāḥ / (25.1)
Par.?
iti bhaṅga upakrāntaḥ sthiradhātorṛtau hime // (25.2)
Par.?
māṃsalasyālpadoṣasya susādhyo dāruṇo 'nyathā / (26.1)
Par.?
pūrvamadhyāntavayasām ekadvitriguṇaiḥ kramāt // (26.2)
Par.?
māsaiḥ sthairyaṃ bhavet saṃdher yathoktaṃ bhajatāṃ vidhim / (27.1)
Par.?
kaṭījaṅghorubhagnānāṃ kapāṭaśayanaṃ hitam // (27.2)
Par.?
yantraṇārthaṃ tathā kīlāḥ pañca kāryā nibandhanāḥ / (28.1) Par.?
jaṅghorvoḥ pārśvayor dvau dvau tala ekaśca kīlakaḥ // (28.2)
Par.?
śroṇyāṃ vā pṛṣṭhavaṃśe vā vakṣasyakṣakayostathā / (29.1)
Par.?
vimokṣe bhagnasaṃdhīnāṃ vidhim evaṃ samācaret // (29.2)
Par.?
saṃdhīṃściravimuktāṃstu snigdhasvinnān mṛdūkṛtān / (30.1)
Par.?
uktair vidhānair buddhyā ca yathāsvaṃ sthānam ānayet // (30.2)
Par.?
asaṃdhibhagne rūḍhe tu viṣamolbaṇasādhite / (31.1)
Par.?
āpothya bhaṅgaṃ yamayet tato bhagnavad ācaret // (31.2)
Par.?
bhagnaṃ naiti yathā pākaṃ prayateta tathā bhiṣak / (32.1)
Par.?
pakvamāṃsasirāsnāyuḥ saṃdhiḥ śleṣaṃ na gacchati // (32.2)
Par.?
vātavyādhivinirdiṣṭān snehān bhagnasya yojayet / (33.1)
Par.?
catuṣprayogān balyāṃśca vastikarma ca śīlayet // (33.2)
Par.?
śālyājyarasadugdhādyaiḥ pauṣṭikairavidāhibhiḥ / (34.1)
Par.?
mātrayopacared bhagnaṃ saṃdhisaṃśleṣakāribhiḥ // (34.2)
Par.?
glānir na śasyate tasya saṃdhiviśleṣakṛddhi sā / (35.1)
Par.?
lavaṇaṃ kaṭukaṃ kṣāram amlaṃ maithunam ātapam / (35.2)
Par.?
vyāyāmaṃ ca na seveta bhagno rūkṣaṃ ca bhojanam // (35.3)
Par.?
gandhataila
kṛṣṇāṃstilān virajaso dṛḍhavastrabaddhān sapta kṣapā vahati vāriṇi vāsayet / (36.1)
Par.?
saṃśoṣayed anudinaṃ pravisārya caitān kṣīre tathaiva madhukakvathite ca toye // (36.2)
Par.?
punarapi pītapayaskāṃstān pūrvavad eva śoṣitān bāḍham / (37.1)
Par.?
vigatatuṣān arajaskān saṃcūrṇya sucūrṇitair yuñjyāt // (37.2)
Par.?
naladavālakalohitayaṣṭikānakhamiśiplavakuṣṭhabalātrayaiḥ / (38.1)
Par.?
agurukuṅkumacandanaśārivāsaralasarjarasāmaradārubhiḥ // (38.2)
Par.?
padmakādigaṇopetaistilapiṣṭaṃ tataśca tat / (39.1)
Par.?
samastagandhabhaiṣajyasiddhadugdhena pīḍayet // (39.2)
Par.?
śaileyarāsnāṃśumatīkaserukālānusārīnatapattralodhraiḥ / (40.1)
Par.?
sakṣīraśuklaiḥ sapayaḥ sadūrvaistailaṃ pacet tan naladādibhiśca // (40.2)
Par.?
gandhatailam idam uttamam asthisthairyakṛj jayati cāśu vikārān / (41.1)
Par.?
vātapittajanitān ativīryān vyāpino 'pi vividhairupayogaiḥ // (41.2)
Par.?
Duration=0.12174797058105 secs.