Texts

tathā hi dūrādrūpaṃ paśyatīti // (1) Par.?

yatra rūpaṃ dṛśyate na tatra tadgrāhakaṃ cakṣurindriyam asti tatra pramāṇānupalabhyamānatvāt tatrāvidyamānadevadattādivat // (2) Par.?

yathā cakṣuḥ evaṃ śrotramapi vaktavyam // (3) Par.?

itara āha svaviṣayadeśaprāpi cakṣuḥśrotram indriyatvāt ghrāṇendriyādivat // (4) Par.?

anenānumānena tatra pramāṇānupalabhyamānatvaṃ hetum asiddhaṃ darśayati // (5) Par.?

ācārya āha sati ca prāptaviṣayatva iti // (6) Par.?

vistaraḥ yadi prāptaviṣayaṃ cakṣuḥśrotraṃ kalpyeta divyaṃ cakṣuḥśrotramiha manuṣyeṣu dhyāyināṃ nopajāyeta // (7) Par.?

yadi hi cakṣuḥśrotram ativiprakṛṣṭadeśasthaṃ vyavahitaṃ ca kuḍyādibhiryathāyogaṃ rūpaṃ śabdaṃ gṛhṇīyād evamasya divyatvaṃ sambhavet tacca prāptaviṣayatve na syāt // (8) Par.?

prāṇādivat // (9) Par.?

yathā ghrāṇajihvākāyāḥ prāptaviṣayatvād divyā dhyāyināṃ nopajāyeran tadvat // (10) Par.?

anena svaviṣayadeśaprāpitvapakṣasya dharmiviśeṣaviparyayāpakṣālatvaṃ darśayati // (11) Par.?

sambhavaddivyatve hi cakṣuḥśrotre dharmī // (12) Par.?

asaṃbhavaddivyatvabhāvo viśeṣaviparyayaḥ // (13) Par.?

sa prāpnotīti doṣaḥ // (14) Par.?

anena doṣeṇānanumānatvāt tatpramāṇānupalabhyamānatvaṃ siddhaṃ vyavasthāpayati // (15) Par.?

tasmādaprāptaviṣayaṃ cakṣuḥśrotram // (16) Par.?

yadyaprāptaviṣayaṃ cakṣuriti vistaraḥ // (17) Par.?

āsannenātidūrasthena tiraskṛtena vā tulyā tadaprāptiriti tatra darśanaṃ prasañjayati // (18) Par.?

kimidaṃ parasya sādhanam uta dūṣaṇamiti yadi tāvadevaṃ sādhanam atidūraṃ tiraskṛtaṃ cakṣuḥśrotreṇa gṛhyate aprāptatvāt āsannaviṣayavat iti tadasādhanam hetoḥ svayamaniścitatvāt pūrvābhyupagamavirodhād vā // (19) Par.?

atha dūṣaṇam sarvāprāptagrāhakatvaṃ cakṣuḥśrotralakṣaṇasya dharmiṇaḥ prasajyate tad adūṣaṇam anumānabādhanāt // (20) Par.?

katham ityāha kathaṃ tāvad ayaskānto na sarvam aprāptam ayaḥ karṣatīti // (21) Par.?

praśnamukhenāyaskāntanidarśanamupanyasya sarvāprāptagrāhakatvaṃ cakṣuḥśrotrasya sādhayati na sarvāprāptagrāhakaṃ cakṣuḥśrotram sarvāprāptagrahaṇaśaktihīnatvāt ayaskāntavat // (22) Par.?

ayaskānto hyaprāptam ayo gṛhṇāti karṣatītyarthaḥ na ca sarvamaprāptaṃ gṛhṇāti tadvaccakṣuḥśrotram // (23) Par.?

prāptaviṣayatve'pi caitat samānamiti // (24) Par.?

nātidūratiraskṛto viṣayaścakṣuḥśrotreṇa gṛhyate grahaṇāyogyatvāt samprāptāñjanaśalākāvat // (25) Par.?

athavā na sarvasvagrāhyagrāhi cakṣuḥśrotram indriyasvābhāvyāt ghrāṇendriyādivat // (26) Par.?

ghrāṇādīnāṃ hi prāpto viṣayo na tu sarvaḥ sahabhūgandhādyagrahaṇāt // (27) Par.?

ghrāṇādisahabhūni hi gandharasaspraṣṭavyāni ghrāṇādibhirna gṛhyante śaktir hīndriyāṇām īdṛśīti // (28) Par.?

manastvarūpitvād iti // (29) Par.?

prāptatvaṃ mūrtānāmeva vyavasthāpyeta nāmūrtānāmiti // (30) Par.?

mano'prāptaviṣayamiti na vicāraḥ kriyate // (31) Par.?