Texts
Select a text:
Bibliography
Bibliography
Select a chapter:
(no revisions)
Show parallels Show headlines
Use dependency labeler
(no revisions)
Show parallels Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 9102
- Click on a sentence to show its analysis
- Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
dvayā ha prājāpatyā devāś cāsurāś ca tataḥ kānīyasā eva devā jyāyasā asurāḥ / (1.1) Par.?
ta eṣu lokeṣv aspardhanta / (1.2) Par.?
te ha devā ūcur hantāsurān yajña udgīthenātyayāmeti // (1.3) Par.?
te ha vācam ūcus tvaṃ na udgāyeti / (2.1) Par.?
tatheti tebhyo vāg udagāyat / (2.2) Par.?
yo vāci bhogas taṃ devebhya āgāyat / (2.3) Par.?
yat kalyāṇaṃ vadati tad ātmane / (2.4) Par.?
te 'vidur anena vai na udgātrātyeṣyantīti / (2.5) Par.?
tam abhidrutya pāpmanāvidhyan / (2.6) Par.?
sa yaḥ sa pāpmā yad evedam apratirūpaṃ vadati / (2.7) Par.?
sa eva sa pāpmā // (2.8) Par.?
atha ha prāṇam ūcus tvaṃ na udgāyeti / (3.1) Par.?
tatheti tebhyaḥ prāṇa udagāyat / (3.2) Par.?
yaḥ prāṇe bhogas taṃ devebhya āgāyat / (3.3) Par.?
yat kalyāṇaṃ jighrati tad ātmane / (3.4) Par.?
te 'vidur anena vai na udgātrātyeṣyantīti / (3.5) Par.?
tam abhidrutya pāpmanāvidhyan / (3.6) Par.?
sa yaḥ sa pāpmā yad evedam apratirūpaṃ jighrati / (3.7) Par.?
sa eva sa pāpmā // (3.8) Par.?
atha ha cakṣur ūcus tvaṃ na udgāyeti / (4.1) Par.?
tatheti tebhyaś cakṣur udagāyat / (4.2) Par.?
yaś cakṣuṣi bhogas taṃ devebhya āgāyat / (4.3) Par.?
yat kalyāṇaṃ paśyati tad ātmane / (4.4) Par.?
te 'vidur anena vai na udgātrātyeṣyantīti / (4.5) Par.?
tam abhidrutya pāpmanāvidhyan / (4.6) Par.?
sa yaḥ sa pāpmā yad evedam apratirūpaṃ paśyati / (4.7) Par.?
sa eva sa pāpmā // (4.8) Par.?
atha ha śrotram ūcus tvaṃ na udgāyeti / (5.1) Par.?
tatheti tebhyaḥ śrotram udagāyat / (5.2) Par.?
yaḥ śrotre bhogas taṃ devebhya āgāyat / (5.3) Par.?
yat kalyāṇaṃ śṛṇoti tad ātmane / (5.4) Par.?
te 'vidur anena vai na udgātrātyeṣyantīti / (5.5) Par.?
tam abhidrutya pāpmanāvidhyan / (5.6) Par.?
sa yaḥ sa pāpmā / (5.7) Par.?
yad evedam apratirūpaṃ śṛṇoti / (5.8) Par.?
sa eva sa pāpmā // (5.9) Par.?
atha ha mana ūcus tvaṃ na udgāyeti / (6.1) Par.?
tatheti tebhyo mana udagāyat / (6.2) Par.?
yo manasi bhogas taṃ devebhya āgāyat / (6.3) Par.?
yat kalyāṇaṃ saṃkalpayati tad ātmane / (6.4) Par.?
te 'vidur anena vai na udgātrātyeṣyantīti / (6.5) Par.?
tam abhidrutya pāpmanāvidhyan / (6.6) Par.?
sa yaḥ sa pāpmā / (6.7) Par.?
yad evedam apratirūpaṃ saṃkalpayati / (6.8) Par.?
sa eva sa pāpmā / (6.9) Par.?
evam u khalv etā devatāḥ pāpmabhir upāsṛjan / (6.10) Par.?
evam enāḥ pāpmanāvidhyan // (6.11) Par.?
atha hemam āsanyaṃ prāṇam ūcus tvaṃ na udgāyeti / (7.1) Par.?
tatheti tebhya eṣa prāṇa udagāyat / (7.2) Par.?
te 'vidur anena vai na udgātrātyeṣyantīti / (7.3) Par.?
tam abhidrutya pāpmanāvivyatsan / (7.4) Par.?
sa yathāśmānam ṛtvā loṣṭo vidhvaṃsetaivaṃ haiva vidhvaṃsamānā viṣvañco vineśuḥ / (7.5) Par.?
tato devā abhavan parāsurāḥ / (7.6) Par.?
bhavaty ātmanā parāsya dviṣan bhrātṛvyo bhavati ya evaṃ veda // (7.7) Par.?
te hocuḥ kva nu so 'bhūd yo na ittham asakteti / (8.1) Par.?
ayam āsye 'ntar iti / (8.2) Par.?
so 'yāsya āṅgiraso 'ṅgānāṃ hi rasaḥ // (8.3) Par.?
sā vā eṣā devatā dūr nāma / (9.1) Par.?
dūraṃ hy asyā mṛtyuḥ / (9.2) Par.?
dūraṃ ha vā asmān mṛtyur bhavati ya evaṃ veda // (9.3) Par.?
sā vā eṣā devataitāsāṃ devatānāṃ pāpmānaṃ mṛtyum apahatya yatrāsāṃ diśām antas tad gamayāṃcakāra / (10.1) Par.?
tad āsāṃ pāpmano vinyadadhāt / (10.2) Par.?
tasmān na janam iyān nāntam iyān net pāpmānaṃ mṛtyum anvavāyānīti // (10.3) Par.?
sā vā eṣā devataitāsāṃ devatānāṃ pāpmānaṃ mṛtyum apahatyāthainā mṛtyum atyavahat // (11.1) Par.?
sā vai vācam eva prathamām atyavahat / (12.1) Par.?
sā yadā mṛtyum atyamucyata so 'gnir abhavat / (12.2) Par.?
so 'yam agniḥ pareṇa mṛtyum atikrānto dīpyate // (12.3) Par.?
atha prāṇam atyavahat / (13.1) Par.?
sa yadā mṛtyum atyamucyata sa vāyur abhavat / (13.2) Par.?
so 'yaṃ vāyuḥ pareṇa mṛtyum atikrāntaḥ pavate // (13.3) Par.?
atha cakṣur atyavahat / (14.1) Par.?
tad yadā mṛtyum atyamucyata sa ādityo 'bhavat / (14.2) Par.?
so 'sāv ādityaḥ pareṇa mṛtyum atikrāntas tapati // (14.3) Par.?
atha śrotram atyavahat / (15.1) Par.?
tad yadā mṛtyum atyamucyata tā diśo 'bhavan / (15.2) Par.?
tā imā diśaḥ pareṇa mṛtyum atikrāntāḥ // (15.3) Par.?
atha mano 'tyavahat / (16.1) Par.?
tad yadā mṛtyum atyamucyata sa candramā abhavat / (16.2) Par.?
so 'sau candraḥ pareṇa mṛtyum atikrānto bhāti / (16.3) Par.?
evaṃ ha vā enam eṣā devatā mṛtyum ativahati ya evaṃ veda // (16.4) Par.?
athātmane 'nnādyam āgāyat / (17.1) Par.?
yaddhi kiñcānnam adyate 'nenaiva tad adyate / (17.2) Par.?
iha pratitiṣṭhati // (17.3) Par.?
te devā abruvan / (18.1) Par.?
etāvad vā idaṃ sarvaṃ yad annam / (18.2) Par.?
tad ātmana āgāsīḥ / (18.3) Par.?
anu no 'sminn anna ābhajasveti / (18.4) Par.?
te vai mābhisaṃviśateti / (18.5) Par.?
tatheti taṃ samantaṃ pariṇyaviśanta / (18.6) Par.?
tasmād yad anenānnam atti tenaitās tṛpyanti / (18.7) Par.?
evaṃ ha vā enaṃ svā abhisaṃviśanti bhartā svānāṃ śreṣṭhaḥ puraetā bhavaty annādo 'dhipatir ya evaṃ veda / (18.8) Par.?
ya u haivaṃvidaṃ sveṣu pratiprati bubhūṣati na haivālaṃ bhāryebhyo bhavati / (18.9) Par.?
atha ya evaitam anubhavati yo vaitam anu bhāryān bubhūrṣati sa haivālaṃ bhāryebhyo bhavati // (18.10) Par.?
so 'yāsya āṅgiraso 'ṅgānāṃ hi rasaḥ / (19.1) Par.?
prāṇo vā aṅgānāṃ rasaḥ / (19.2) Par.?
prāṇo hi vā aṅgānāṃ rasaḥ / (19.3) Par.?
tasmād yasmāt kasmāccāṅgāt prāṇa utkrāmati tad eva tacchuṣyati / (19.4) Par.?
eṣa hi vā aṅgānāṃ rasaḥ // (19.5) Par.?
eṣa u eva bṛhaspatiḥ / (20.1) Par.?
vāg vai bṛhatī / (20.2) Par.?
tasyā eṣa patis tasmād u bṛhaspatiḥ // (20.3) Par.?
eṣa u eva brahmaṇaspatiḥ / (21.1) Par.?
vāg vai brahma / (21.2) Par.?
tasyā eṣa patis tasmād u brahmaṇaspatiḥ // (21.3) Par.?
eṣa u eva sāma / (22.1) Par.?
vāg vai sāmaiṣa sā cāmaś ceti tat sāmnaḥ sāmatvam / (22.2) Par.?
yadveva samaḥ pluṣiṇā samo maśakena samo nāgena sama ebhis tribhir lokaiḥ samo 'nena sarveṇa tasmādveva sāma / (22.3) Par.?
aśnute sāmnaḥ sāyujyaṃ salokatām ya evam etat sāma veda // (22.4) Par.?
eṣa u vā udgīthaḥ / (23.1) Par.?
prāṇo vā ut prāṇena hīdaṃ sarvam uttabdham / (23.2) Par.?
vāg eva gīthā / (23.3) Par.?
ucca gīthā ceti sa udgīthaḥ // (23.4) Par.?
taddhāpi brahmadattaś caikitāneyo rājānaṃ bhakṣayann uvāca / (24.1) Par.?
ayaṃ tyasya rājā mūrdhānaṃ vipātayatād yad ito 'yāsya āṅgiraso 'nyenodagāyad iti / (24.2) Par.?
vācā ca hy eva sa prāṇena codagāyad iti // (24.3) Par.?
tasya haitasya sāmno yaḥ svaṃ veda bhavati hāsya svam / (25.1) Par.?
tasya vai svara eva svam / (25.2) Par.?
tasmād ārtvijyaṃ kariṣyan vāci svaram iccheta / (25.3) Par.?
tayā vācā svarasampannayārtvijyaṃ kuryāt / (25.4) Par.?
tasmād yajñe svaravantaṃ didṛkṣanta eva / (25.5) Par.?
atho yasya svaṃ bhavati / (25.6) Par.?
bhavati hāsya svaṃ ya evam etat sāmnaḥ svaṃ veda // (25.7) Par.?
tasya haitasya sāmno yaḥ suvarṇaṃ veda bhavati hāsya suvarṇam / (26.1) Par.?
tasya vai svara eva suvarṇam / (26.2) Par.?
bhavati hāsya suvarṇaṃ ya evam etat sāmnaḥ suvarṇaṃ veda // (26.3) Par.?
tasya haitasya sāmno yaḥ pratiṣṭhāṃ veda prati ha tiṣṭhati / (27.1) Par.?
tasya vai vāg eva pratiṣṭhā / (27.2) Par.?
vāci hi khalv eṣa etat prāṇaḥ pratiṣṭhito gīyate / (27.3) Par.?
anna ityu haika āhuḥ // (27.4) Par.?
athātaḥ pavamānānām evābhyārohaḥ / (28.1) Par.?
sa vai khalu prastotā sāma prastauti / (28.2) Par.?
sa yatra prastuyāt tad etāni japet / (28.3) Par.?
asato mā sad gamaya tamaso mā jyotir gamaya mṛtyor māmṛtaṃ gamayeti / (28.4) Par.?
sa yad āhāsato mā sad gamayeti / (28.5) Par.?
mṛtyur vā asat sad amṛtaṃ mṛtyor māmṛtaṃ gamayāmṛtaṃ mā kurv ity evaitad āha / (28.6) Par.?
tamaso mā jyotir gamayeti / (28.7) Par.?
mṛtyur vai tamo jyotir amṛtaṃ mṛtyor māmṛtaṃ gamayāmṛtaṃ mā kurv ity evaitad āha / (28.8) Par.?
mṛtyor māmṛtaṃ gamayeti / (28.9) Par.?
nātra tirohitam ivāsti / (28.10) Par.?
atha yānītarāṇi stotrāṇi teṣv ātmane 'nnādyam āgāyet / (28.11) Par.?
tasmād u teṣu varaṃ vṛṇīta / (28.12) Par.?
yaṃ kāmaṃ kāmayet tam / (28.13) Par.?
sa eṣa evaṃvid udgātātmane vā yajamānāya vā yaṃ kāmaṃ kāmayate tam āgāyati / (28.14) Par.?
taddhaitallokajid eva / (28.15) Par.?
na haivālokyatāyā āśāsti ya evam etat sāma veda // (28.16) Par.?
Duration=0.31983804702759 secs.