Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Associated topic(s): mahāvrata

Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 14955
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
aratnimātra upari bhūmeḥ preṅkhaḥ syād ity āhur etāvatā vai svargā lokāḥ saṃmitā iti // (1) Par.?
aratni
comp.
∞ mātra
l.s.n.
upari
indecl.
bhūmi
ab.s.f.
preṅkha
n.s.m.
as
3. sg., Pre. opt.
iti,
indecl.
ah.
3. pl., Perf.
root
etāvat
i.s.n.
vai
indecl.
svarga
n.p.m.
loka
n.p.m.
saṃmā
PPP, n.p.m.
iti.
indecl.
tat tan nādṛtyam // (2) Par.?
tad
n.s.n.
tad
n.s.n.
na
indecl.
∞ ādṛ.
Ger., n.s.n.
root
prādeśamātre syād ity āhur etāvatā vai prāṇāḥ saṃmitā iti // (3) Par.?
∞ mātra
l.s.n.
as
3. sg., Pre. opt.
iti,
indecl.
ah.
3. pl., Perf.
root
etāvat
i.s.n.
vai
indecl.
prāṇa
n.p.m.
saṃmā
PPP, n.p.m.
iti.
indecl.
tat tan nādṛtyam // (4) Par.?
tad
n.s.n.
tad
n.s.n.
na
indecl.
∞ ādṛ.
Ger., n.s.n.
root
muṣṭimātre syād etāvatā vai sarvam annādyaṃ kriyata etāvatā sarvam annādyam abhipannaṃ tasmān muṣṭimātra eva syāt // (5) Par.?
∞ mātra
l.s.n.
as.
3. sg., Pre. opt.
root
etāvat
i.s.n.
vai
indecl.
sarva
n.s.n.
annādya
n.s.n.
kṛ.
3. sg., Ind. pass.
root
etāvat
i.s.n.
sarva
n.s.n.
annādya
n.s.n.
abhipad.
PPP, n.s.n.
root
tasmāt
indecl.
∞ mātra
l.s.n.
eva
indecl.
as.
3. sg., Pre. opt.
root
purastāt pratyañcaṃ preṅkham adhirohed ity āhur etasya rūpeṇa ya eṣa tapati purastāddhyeṣa imāṃllokān pratyaṅṅ adhirohatīti // (6) Par.?
purastāt
indecl.
pratyañc
ac.s.m.
preṅkha
ac.s.m.
adhiruh
3. sg., Pre. opt.
iti,
indecl.
ah.
3. pl., Perf.
root
etad
g.s.m.
rūpa,
i.s.n.
yad
n.s.m.
etad
n.s.m.
tap.
3. sg., Pre. ind.
purastāt
indecl.
∞ hi
indecl.
∞ etad
n.s.m.
idam
ac.p.m.
∞ loka
ac.p.m.
pratyañc
n.s.m.
adhiruh
3. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
tat tan nādṛtyam // (7) Par.?
tad
n.s.n.
tad
n.s.n.
na
indecl.
∞ ādṛ.
Ger., n.s.n.
root
tiryañcam adhirohed ity āhus tiryañcaṃ vā aśvam adhirohanti teno sarvān kāmān avāpnavāmeti // (8) Par.?
tiryañc
ac.s.m.
adhiruh
3. sg., Pre. opt.
iti,
indecl.
ah.
3. pl., Perf.
root
tiryañc
ac.s.m.
vai
indecl.
aśva
ac.s.m.
adhiruh.
3. pl., Pre. ind.
tena
indecl.
∞ u
indecl.
sarva
ac.p.m.
kāma
ac.p.m.
avāp
1. pl., Pre. sub.
∞ iti.
indecl.
tat tan nādṛtyam // (9) Par.?
tad
n.s.n.
tad
n.s.n.
na
indecl.
∞ ādṛ.
Ger., n.s.n.
root
anvañcam adhirohed ity āhur anūcīṃ vai nāvam adhirohanti naur vaiṣā svargayāṇī yat preṅkha iti tasmād anvañcam evādhirohet // (10) Par.?
anvañc
ac.s.m.
adhiruh
3. sg., Pre. opt.
iti,
indecl.
ah.
3. pl., Perf.
root
anvañc
ac.s.f.
vai
indecl.
nau
ac.s.f.
adhiruh.
3. pl., Pre. ind.
nau
n.s.f.

indecl.
∞ etad
n.s.f.
svarga
comp.
∞ yāna,
n.s.f.
yad
n.s.n.
preṅkha
n.s.m.
iti.
indecl.
tasmāt
indecl.
anvañc
ac.s.m.
eva
indecl.
∞ adhiruh.
3. sg., Pre. opt.
root
chuvukenopaspṛśecchuko haivaṃ vṛkṣam adhirohati sa u vayasām annādatama iti tasmācchuvukenopaspṛśet // (11) Par.?
chubuka
i.s.n.
∞ upaspṛś
3. sg., Pre. opt.
root
∞ śuka
n.s.m.
ha
indecl.
∞ evam
indecl.
vṛkṣa
ac.s.m.
adhiruh.
3. sg., Pre. ind.
tad
n.s.m.
u
indecl.
vayas
g.p.n.
iti.
indecl.
tasmāt
indecl.
∞ chubuka
i.s.n.
∞ upaspṛś.
3. sg., Pre. opt.
root
bāhubhyām adhirohed evaṃ śyeno vayāṃsy abhiniviśata evaṃ vṛkṣaṃ sa u vayasāṃ vīryavattama iti tasmād bāhubhyām adhirohet // (12) Par.?
bāhu
i.d.m.
adhiruh.
3. sg., Pre. opt.
root
evam
indecl.
śyena
n.s.m.
vayas
ac.p.n.
abhiniviś,
3. sg., Pre. ind.
evam
indecl.
vṛkṣa.
ac.s.m.
tad
n.s.m.
u
indecl.
vayas
g.p.n.
iti.
indecl.
tasmāt
indecl.
bāhu
i.d.m.
adhiruh.
3. sg., Pre. opt.
root
asyai pādaṃ nocchindyān ned asyai pratiṣṭhāyā ucchidyā iti preṅkhaṃ hotādhirohaty audumbarīm āsandīm udgātā vṛṣā vai preṅkho yoṣāsandī tan mithunaṃ mithunam eva tad ukthamukhe karoti prajātyai // (13) Par.?
idam
d.s.f.
pāda
ac.s.m.
na
indecl.
∞ ucchid.
3. sg., Pre. opt.
root
na
indecl.
∞ id
indecl.
idam
d.s.f.
iti.
indecl.
preṅkha
ac.s.m.
hotṛ
n.s.m.
∞ adhiruh,
3. sg., Pre. ind.
root
audumbara
ac.s.f.
āsandī
ac.s.f.
udgātṛ.
n.s.m.
vṛṣan
n.s.m.
root
vai
indecl.
preṅkha,
n.s.m.
yoṣā
n.s.f.
∞ āsandī.
n.s.f.
tad
n.s.n.
mithuna.
n.s.n.
root
mithuna
ac.s.n.
eva
indecl.
tad
ac.s.n.
uktha
comp.
∞ mukha
l.s.n.
kṛ,
3. sg., Pre. ind.
root
prajāti.
d.s.f.
prajāyate prajayā paśubhir ya evaṃ veda // (14) Par.?
prajan
3. sg., Pre. ind.
root
prajā
i.s.f.
paśu,
i.p.m.
yad
n.s.m.
evam
indecl.
vid.
3. sg., Perf.
athānnaṃ vai preṅkhaḥ śrīr āsandy annaṃ caiva tacchriyaṃ cānvadhirohataḥ // (15) Par.?
atha
indecl.
∞ anna
n.s.n.
root
vai
indecl.
preṅkha,
n.s.m.
śrī
n.s.f.
āsandī.
n.s.f.
anna
ac.s.n.
ca
indecl.
∞ eva
indecl.
tad
ac.s.n.
∞ śrī
ac.s.f.
ca
indecl.
∞ anvadhiruh.
3. du., Pre. ind.
root
bṛsīr hotrakāḥ samadhirohanti sabrahmakāḥ // (16) Par.?
bṛsī
ac.p.f.
hotraka
n.p.m.
samadhiruh
3. pl., Pre. ind.
root
sa
indecl.
∞ brahmaka.
n.p.m.
samutsṛpya vā oṣadhivanaspatayaḥ phalaṃ gṛhṇanti tad yad etasminn ahani sarvaśaḥ samadhirohantīṣam eva tad ūrjam annādyam adhirohanty ūrjo 'nnādyasyāvaruddhyai // (17) Par.?
samutsṛp
Abs., indecl.
vai
indecl.
∞ vanaspati
n.p.m.
phala
ac.s.n.
grah.
3. pl., Pre. ind.
root
tad
ac.s.n.
yat
indecl.
etad
l.s.n.
ahar
l.s.n.
sarvaśas
indecl.
samadhiruh
3. pl., Pre. ind.
∞ iṣ
ac.s.f.
eva
indecl.
tad
ac.s.n.
ūrj
ac.s.f.
annādya
ac.s.n.
adhiruh,
3. pl., Pre. ind.
root
ūrj
g.s.f.
annādya
g.s.n.
∞ avaruddhi.
d.s.f.
vaṣaṭkṛtyāvarohed ity āhuḥ // (18) Par.?
vaṣaṭkṛ
Abs., indecl.
∞ avaruh
3. sg., Pre. opt.
iti,
indecl.
ah.
3. pl., Perf.
root
tat tan nādṛtyam // (19) Par.?
tad
n.s.n.
tad
n.s.n.
na
indecl.
∞ ādṛ.
Ger., n.s.n.
root
akṛtā vai sāpacitir yām apaśyate karoti // (20) Par.?
a
indecl.
∞ kṛ
PPP, n.s.f.
root
vai
indecl.
tad
n.s.f.
∞ apaciti,
n.s.f.
yad
ac.s.f.
a
indecl.
∞ paś
Pre. ind., d.s.m.
kṛ.
3. sg., Pre. ind.
nigṛhya bhakṣam avarohed ity āhuḥ // (21) Par.?
nigrah
Abs., indecl.
bhakṣa
ac.s.m.
avaruh
3. sg., Pre. opt.
iti,
indecl.
ah.
3. pl., Perf.
root
tat tan nādṛtyam // (22) Par.?
tad
n.s.n.
tad
n.s.n.
na
indecl.
∞ ādṛ.
Ger., n.s.n.
root
akṛtā vai sāpacitir yām adhyṛṣṭāya karoti // (23) Par.?
a
indecl.
∞ kṛ
PPP, n.s.f.
root
vai
indecl.
tad
n.s.f.
∞ apaciti,
n.s.f.
yad
ac.s.f.
adhyṛṣ
PPP, d.s.m.
kṛ.
3. sg., Pre. ind.
pratikhyāya bhakṣam avarohed eṣā vā apacitir yāṃ paśyate karoti // (24) Par.?
pratikhyā
Abs., indecl.
bhakṣa,
ac.s.m.
avaruh.
3. sg., Pre. opt.
root
etad
n.s.f.
vai
indecl.
apaciti,
n.s.f.
root
yad
ac.s.f.
paś
Pre. ind., d.s.m.
kṛ.
3. sg., Pre. ind.
tasmāt pratikhyāyaiva bhakṣam avarohet // (25) Par.?
tasmāt
indecl.
pratikhyā
Abs., indecl.
∞ eva
indecl.
bhakṣa
ac.s.m.
avaruh.
3. sg., Pre. opt.
root
prāṅ avarohet // (26) Par.?
prāñc
n.s.m.
avaruh.
3. sg., Pre. opt.
root
prāg vai devaretasaṃ prajāyate tasmāt prāṅ avarohed avarohet // (27) Par.?
prāñc
n.s.n.
vai
indecl.
deva
comp.
∞ retas
ac.s.m.
prajan.
3. sg., Pre. ind.
root
tasmāt
indecl.
prāñc
n.s.m.
avaruh,
3. sg., Pre. opt.
root
avaruh.
3. sg., Pre. opt.
Duration=0.043775081634521 secs.