Texts

yudhiṣṭhira uvāca / (1.1) Par.?

asaṃśayaṃ bhārata satyam etad yan mā tudan vākyaśalyaiḥ kṣiṇoṣi / (1.2) Par.?

na tvā vigarhe pratikūlam etan mamānayāddhi vyasanaṃ va āgāt // (1.3) Par.?

ahaṃ hyakṣān anvapadyaṃ jihīrṣan rājyaṃ sarāṣṭraṃ dhṛtarāṣṭrasya putrāt / (2.1) Par.?

tan mā śaṭhaḥ kitavaḥ pratyadevīt suyodhanārthaṃ subalasya putraḥ // (2.2) Par.?

mahāmāyaḥ śakuniḥ pārvatīyaḥ sadā sabhāyāṃ pravapann akṣapūgān / (3.1) Par.?

amāyinaṃ māyayā pratyadevīttato'paśyaṃ vṛjinaṃ bhīmasena // (3.2) Par.?

akṣān hi dṛṣṭvā śakuner yathāvat kāmānulomān ayujo yujaśca / (4.1) Par.?

śakyaṃ niyantum abhaviṣyad ātmā manyustu hanti puruṣasya dhairyam // (4.2) Par.?

yantuṃ nātmā śakyate pauruṣeṇa mānena vīryeṇa ca tāta naddhaḥ / (5.1) Par.?

na te vācaṃ bhīmasenābhyasūye manye tathā tad bhavitavyam āsīt // (5.2) Par.?

sa no rājā dhṛtarāṣṭrasya putro nyapātayad vyasane rājyam icchan / (6.1) Par.?

dāsyaṃ ca no 'gamayad bhīmasena yatrābhavaccharaṇaṃ draupadī naḥ // (6.2) Par.?

tvaṃ cāpi tad vettha dhanaṃjayaś ca punardyūtāyāgatānāṃ sabhāṃ naḥ / (7.1) Par.?

yan mābravīd dhṛtarāṣṭrasya putra ekaglahārthaṃ bharatānāṃ samakṣam // (7.2) Par.?

vane samā dvādaśa rājaputra yathākāmaṃ viditam ajātaśatro / (8.1) Par.?

athāparaṃ cāviditaṃ carethāḥ sarvaiḥ saha bhrātṛbhiś chadmagūḍhaḥ // (8.2) Par.?

tvāṃ cecchrutvā tāta tathā carantam avabhotsyante bhāratānāṃ carāḥ sma / (9.1) Par.?

anyāṃś carethās tāvato'bdāṃstatas tvaṃ niścitya tat pratijānīhi pārtha // (9.2) Par.?

caraiś cen no 'viditaḥ kālam etaṃ yukto rājan mohayitvā madīyān / (10.1) Par.?

bravīmi satyaṃ kurusaṃsadīha tavaiva tā bhārata pañca nadyaḥ // (10.2) Par.?

vayaṃ caivaṃ bhrātaraḥ sarva eva tvayā jitāḥ kālam apāsya bhogān / (11.1) Par.?

vasema ityāha purā sa rājā madhye kurūṇāṃ sa mayoktastatheti // (11.2) Par.?

tatra dyūtam abhavanno jaghanyaṃ tasmiñjitāḥ pravrajitāśca sarve / (12.1) Par.?

itthaṃ ca deśān anusaṃcarāmo vanāni kṛcchrāṇi ca kṛcchrarūpāḥ // (12.2) Par.?

suyodhanaścāpi na śāntim icchan bhūyaḥ sa manyor vaśam anvagacchat / (13.1) Par.?

udyojayāmāsa kurūṃśca sarvān ye cāsya kecid vaśam anvagacchan // (13.2) Par.?

taṃ saṃdhim āsthāya satāṃ sakāśe ko nāma jahyād iha rājyahetoḥ / (14.1) Par.?

āryasya manye maraṇād garīyo yaddharmam utkramya mahīṃ praśiṣyāt // (14.2) Par.?

tadaiva ced vīrakarmākariṣyo yadā dyūte parighaṃ paryamṛkṣaḥ / (15.1) Par.?

bāhū didhakṣan vāritaḥ phalgunena kiṃ duṣkṛtaṃ bhīma tadābhaviṣyat // (15.2) Par.?

prāg eva caivaṃ samayakriyāyāḥ kiṃ nābravīḥ pauruṣam āvidānaḥ / (16.1) Par.?

prāptaṃ tu kālaṃ tvabhipadya paścāt kiṃ mām idānīm ativelam āttha // (16.2) Par.?

bhūyo 'pi duḥkhaṃ mama bhīmasena dūye viṣasyeva rasaṃ viditvā / (17.1) Par.?

yad yājñasenīṃ parikṛṣyamāṇāṃ saṃdṛśya tat kṣāntam iti sma bhīma // (17.2) Par.?

na tvadya śakyaṃ bharatapravīra kṛtvā yad uktaṃ kuruvīramadhye / (18.1) Par.?

kālaṃ pratīkṣasva sukhodayasya paktiṃ phalānām iva bījavāpaḥ // (18.2) Par.?

yadā hi pūrvaṃ nikṛto nikṛtyā vairaṃ sapuṣpaṃ saphalaṃ viditvā / (19.1) Par.?

mahāguṇaṃ harati hi pauruṣeṇa tadā vīro jīvati jīvaloke // (19.2) Par.?

śriyaṃ ca loke labhate samagrāṃ manye cāsmai śatravaḥ saṃnamante / (20.1) Par.?

mitrāṇi cainam atirāgād bhajante devā ivendram anujīvanti cainam // (20.2) Par.?

mama pratijñāṃ ca nibodha satyāṃ vṛṇe dharmam amṛtājjīvitāc ca / (21.1) Par.?

rājyaṃ ca putrāśca yaśo dhanaṃ ca sarvaṃ na satyasya kalām upaiti // (21.2) Par.?