Texts

bharadvāja uvāca / (1.1) Par.?

brāhmaṇaḥ kena bhavati kṣatriyo vā dvijottama / (1.2) Par.?

vaiśyaḥ śūdraśca viprarṣe tad brūhi vadatāṃ vara // (1.3) Par.?

bhṛgur uvāca / (2.1) Par.?

jātakarmādibhir yastu saṃskāraiḥ saṃskṛtaḥ śuciḥ / (2.2) Par.?

vedādhyayanasampannaḥ ṣaṭsu karmasvavasthitaḥ // (2.3) Par.?

śaucācārasthitaḥ samyag vighasāśī gurupriyaḥ / (3.1) Par.?

nityavratī satyaparaḥ sa vai brāhmaṇa ucyate // (3.2) Par.?

satyaṃ dānaṃ damo 'droha ānṛśaṃsyaṃ kṣamā ghṛṇā / (4.1) Par.?

tapaśca dṛśyate yatra sa brāhmaṇa iti smṛtaḥ // (4.2) Par.?

kṣatrajaṃ sevate karma vedādhyayanasaṃmataḥ / (5.1) Par.?

dānādānaratir yaśca sa vai kṣatriya ucyate // (5.2) Par.?

kṛṣigorakṣyavāṇijyaṃ yo viśatyaniśaṃ śuciḥ / (6.1) Par.?

vedādhyayanasampannaḥ sa vaiśya iti saṃjñitaḥ // (6.2) Par.?

sarvabhakṣaratir nityaṃ sarvakarmakaro 'śuciḥ / (7.1) Par.?

tyaktavedastvanācāraḥ sa vai śūdra iti smṛtaḥ // (7.2) Par.?

śūdre caitad bhavel lakṣyaṃ dvije caitanna vidyate / (8.1) Par.?

na vai śūdro bhavecchūdro brāhmaṇo na ca brāhmaṇaḥ // (8.2) Par.?

sarvopāyaistu lobhasya krodhasya ca vinigrahaḥ / (9.1) Par.?

etat pavitraṃ jñātavyaṃ tathā caivātmasaṃyamaḥ // (9.2) Par.?

nityaṃ krodhāt tapo rakṣecchriyaṃ rakṣeta matsarāt / (10.1) Par.?

vidyāṃ mānāvamānābhyām ātmānaṃ tu pramādataḥ // (10.2) Par.?

yasya sarve samārambhā nirāśīrbandhanāstviha / (11.1) Par.?

tyāge yasya hutaṃ sarvaṃ sa tyāgī sa ca buddhimān // (11.2) Par.?

ahiṃsraḥ sarvabhūtānāṃ maitrāyaṇagataścaret / (12.1) Par.?

avisrambhe na gantavyaṃ visrambhe dhārayenmanaḥ // (12.2) Par.?

parigrahān parityajya bhaved buddhyā jitendriyaḥ / (13.1) Par.?

aśokaṃ sthānam ātiṣṭhed iha cāmutra cābhayam // (13.2) Par.?

taponityena dāntena muninā saṃyatātmanā / (14.1) Par.?

ajitaṃ jetukāmena bhāvyaṃ saṅgeṣvasaṅginā // (14.2) Par.?

indriyair gṛhyate yad yat tat tad vyaktam iti sthitiḥ / (15.1) Par.?

avyaktam iti vijñeyaṃ liṅgagrāhyam atīndriyam // (15.2) Par.?

manaḥ prāṇe nigṛhṇīyāt prāṇaṃ brahmaṇi dhārayet / (16.1) Par.?

nirvāṇād eva nirvāṇo na ca kiṃcid vicintayet / (16.2) Par.?

sukhaṃ vai brāhmaṇo brahma sa vai tenādhigacchati // (16.3) Par.?

śaucena satataṃ yuktastathācārasamanvitaḥ / (17.1) Par.?

sānukrośaśca bhūteṣu tad dvijātiṣu lakṣaṇam // (17.2) Par.?